Τετάρτη 23 Μαρτίου 2011

Απελπισμένοι γονείς

Ο γιος μας, σήμερα 16 χρονών (α' λυκείου), μαθητής του 19,5 ως τη β' γυμνασίου, άρχισε από πέρσι να απέχει από το διάβασμα.
Έχει μεγάλη πτώση στη φυσική και δεν δέχεται να πάρει κάποια βοήθεια.
Καθώς πέρσι ο αδελφός του πέτυχε στο Πολυτεχνείο Πάτρας νομίζουμε ότι αυτό έδρασε τελείως αρνητικά πάνω του. Οι παρέες του άλλαξαν και δεν είναι και οι καλύτερες. Όλη μέρα ασχολείται με τον Η/Υ, τηλεόραση, ύπνο και «πασαλείμματα» όσον αφόρα στο διάβασμα. Δεν δέχεται επίσης το γονικό έλεγχο στον Η/Υ που του είχα βάλει μέχρι τα Χριστούγεννα. Τι να κάνουμε;
Οι απελπισμένοι γονείς

Καταλαβαίνω την ανησυχία σας, η οποία έχει ξεπεράσει κάποια όρια για να την αποκαλείτε απελπισία. Φαντάζομαι πως η κατάσταση στο σπίτι θα είναι άσχημη και αυτό δεν βοηθά ούτε εσάς ούτε το παιδί. Προτείνω να χαλαρώσετε. Τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμα. Ένα έξυπνο παιδί που κάποτε ήταν άριστος μαθητής μπορεί αν βάλει τα δυνατά του στις δυο τελευταίες τάξεις του λυκείου να αναπληρώσει τα κενά του και να πάει καλά στις εξετάσεις του.

Όπως πολύ σωστά εντοπίζετε, η επιτυχία του αδελφού του είναι ο πιθανότερος λόγος για τη στάση του. Αντιλαμβάνεται τη σύγκριση (έστω κι αν δεν την εκφράζετε ανοιχτά) και φοβάται να αγωνιστεί για τις υψηλές  προδιαγραφές που έχουν τεθεί, γι’ αυτό καταφεύγει στην απόσυρση, «κατεβάζει ρολά», όπως λέει η νεολαία. Ίσως επίσης με τον τρόπο του να προσπαθεί να σας τραβήξει την προσοχή. Και από ό,τι φαίνεται το καταφέρνει. Όλα αυτά συμβαίνουν στο πλαίσιο της εφηβείας, η οποία μέσα στα 6-7 χρόνια που κρατά παρουσιάζει μια έξαρση περίπου 1-2 χρόνων.

Πώς είναι η σχέση σας με το παιδί; Υπάρχει διάλογος; Έχετε συζητήσει ήρεμα μαζί του για τους λόγους της πτώσης του; Ποιοι είναι οι στόχοι του για το μέλλον; Έχει κίνητρα μελέτης; Θέλει να σπουδάσει; Έχει κάνει επιλογές; Η σχέση του με τον αδελφό του πώς είναι; Μιλήστε στον μεγάλο να προσεγγίσει τον μικρό και να συζητήσουν μαζί για τα σχέδιά του για το μέλλον, χωρίς βέβαια ο μεγάλος να υπερηφανεύεται για τις επιδόσεις του και να τις συγκρίνει. Υπάρχει κάποιος καθηγητής ή άλλο ενήλικο άτομο που ο μικρός σας γιος εμπιστεύεται και αγαπά; Ζητήστε του να κάνει μια συζήτηση. Ίσως πει τα ίδια πράγματα που λέτε κι εσείς, αλλά ο νεαρός θα τα ακούσει αλλιώς γιατί δεν θα είναι φορτισμένα με την οικογενειακή σχέση.

Η πρότασή μου είναι να σταματήσετε να τον πιέζετε. Κανείς δεν μπορεί να κάνει ένα παιδί που δεν θέλει να μελετήσει, οι πιέσεις φέρνουν μάλλον αντίθετα αποτελέσματα, όπως έχετε ήδη διαπιστώσει. Εξηγήστε του σε μια ήρεμη συζήτηση ότι ανησυχείτε πολύ για τη σχολική του επίδοση και για την επιρροή που ασκούν στον θέμα αυτό οι παρέες του. Καλέστε τον να αποφασίσει αν θέλει να σπουδάσει και πείτε πως θα δεχτείτε την επιλογή του όποια και αν είναι. Αν απαντήσει πως ΔΕΝ θέλει να σπουδάσει (είναι πιθανή μια τέτοια απάντηση από αντιδραστικότητα και δεν σημαίνει πως θα την εφαρμόσει απαραίτητα), δηλώστε του πως μόλις τελειώσει το λύκειο πρέπει να εργαστεί γιατί δεν έχετε σκοπό να συντηρείτε τεμπέληδες. Αν πει πως θέλει να σπουδάσει στείλτε τον να κάνει ένα πρόγραμμα επαγγελματικού προσανατολισμού. Αυτό θα τον κινητοποιήσει και θα τον βοηθήσει να βάλει στόχους. Πείτε του πως αν συνεχίσει μια τέτοια στάση οι στόχοι του δεν θα επιτευχθούν και ζητήστε του να κάνει ο ίδιος ένα πρόγραμμα δράσης (διάβασμα, φροντιστήριο κτλ.) για να τους πετύχει. Δηλώστε ότι τον αγαπάτε, ότι πιστεύετε σ’ αυτόν και θα είστε δίπλα του σε ό,τι αποφασίσει, αρκεί να αποφασίσει κάτι και να το τηρήσει.

Μη διστάζετε να συζητήστε ανοιχτά για την επιτυχία του αδελφού του. Πείτε του πως αντιλαμβάνεστε πως μάλλον έχει πιεστεί από την επιτυχία και τις υψηλές προδιαγραφές του αδελφού του και δηλώστε πως δεν έχετε την ΑΠΑΙΤΗΣΗ να κάνει το ίδιο, αλλά την ΕΠΙΘΥΜΙΑ να κάνει αυτό που θα επιλέξει ο ίδιος και να είναι ευτυχισμένος και ευχαριστημένος με αυτό. Φροντίστε όχι μόνο να το πείτε, αλλά και να το αισθάνεστε, γιατί αλλιώς η δήλωση αυτή δεν θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Αν ξαφνιαστεί με τις δηλώσεις αυτές γιατί πιθανώς θα έχουν μεγάλη διαφορά από άλλες συζητήσεις που έχετε κάνει, μπορείτε να του πείτε πως οι γονείς που ενδιαφέρονται για τα παιδιά τους μπορεί να αλλάξουν για το καλό τους. Μη διστάζετε να παραδεχτείτε κάποια λάθη του ίσως αντιλαμβάνεστε πως έχετε κάνει. Μια οικογένεια με την οποία δούλεψα κάποτε είχε ανάλογα προβλήματα με τα δικά σας. Η μικρή κόρη μού είχε πει με παράπονο πως κάποτε η μητέρα της σε έναν καβγά της είχε φωνάξει «Γιατί δεν μπορείς να γίνεις κι εσύ άριστη σαν την αδελφή σου;» Αν υπάρχουν συγκεκριμένες φράσεις που έχετε πει ή στάσεις που έχετε τηρήσει και αντιλαμβάνεστε πως ήταν λάθος, ζητήστε συγγνώμη γι’ αυτές και πείτε πως δεν τις εννοούσατε.  Ζητήστε του να αναγνωρίσει αντίστοιχα κι αυτός τα δικά του λάθη και ο μόνος τρόπος για να κάνει κάτι τέτοιο είναι να το κάνετε πρώτα εσείς.

Σχετικά με τις παρέες του, φοβάμαι πως δεν υπάρχουν και πολλά να κάνετε. Έτσι κι αλλιώς από δω και πέρα δεν θα μπορέσετε να τον κρατήστε προστατευμένο από το περιβάλλον. Απλώς δηλώστε με επιχειρήματα την άποψή σας για τους φίλους του και την αντίθεσή σας, αναγνωρίζοντας πως η επιλογή είναι δική του. Αν πραγματικά οι παρέες αυτές αποτελούν κακή επιρροή αυτό γρήγορα θα φανεί και ο γιος σας θα διδαχτεί από τα λάθη του. Όσο για τον υπολογιστή, από δω και πέρα και πάλι δεν μπορείτε να τον περιορίσετε. Τις σελίδες που πιθανώς δεν του επιτρέπετε να ανοίγει στο σπίτι μπορεί να τις ανοίγει στο σπίτι ενός φίλου του ή σε ένα ιντερνέτ καφέ. Έχω συναντήσει πολλές φορές αυτό το φαινόμενο.

Ίσως σας φαίνονται πολύ υποχωρητικές οι απόψεις που εκφράζω. Από τη δουλειά μου με εφήβους έχω διαπιστώσει όμως πως όταν το παιδί φτάσει στην αιχμή της εφηβείας κανένας περιορισμός δεν μπορεί να το εμποδίσει να κάνει αυτά που θέλει και πως λειτουργεί μόνο η βίωση των συνεπειών των πράξεών του. Επίσης ίσως σας φαίνεται πως ρίχνω όλα τα βάρη σε σας, τους γονείς. Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει ποιος συνδυασμός καταστάσεων μπορεί να έχει κάνει ένα παιδί κακότροπο ή αντιδραστικό. Απλώς οι γονείς είναι ο κοντινότερος στο παιδί παράγων που μπορεί να αλλάξει έτσι ώστε να γίνουν θετικές αλλαγές στο παιδί.

Γενικά δώστε σημασία στη δική σας ψυχική κατάσταση. Αρνηθείτε να είστε απελπισμένοι επειδή το παιδί έκανε μια απόκλιση από το επιθυμητό. Τίποτα στην ηλικία αυτή δεν καθορίζει το συνολικό μάλλον του παιδιού και τα πάντα είναι αναστρέψιμα.  Μπορεί να αλλάξει τελείως στάση στις τελευταίες τάξεις του λυκείου. Ακόμη όμως κι αν αυτό δεν γίνει και δεν περάσει στο πανεπιστήμιο την πρώτη χρονιά ή περάσει σε μια σχολή που πιστεύετε πως δεν έχει μεγάλη αξία, έχει όλο το χρόνο μπροστά του να επανορθώσει. Το σημαντικότερο είναι η ψυχική κατάσταση όλων σας και οι σχέσεις μεταξύ σας.

Κατερίνα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Για τη δική σας προστασία, τα σχόλια δεν δημοσιεύονται αμέσως αλλά μετά από τη δική μου έγκριση.