Κυριακή 30 Ιανουαρίου 2011

Η καλύτερη ηλικία για να μην πληγωθούν τα παιδιά από το διαζύγιο

Διατηρώ το γάμο μου συμβατικά για χάρη των παιδιών που είναι 5 και 7 ετών. Είμαι πολύ δυστυχισμένη. Ποιά είναι η καλύτερη ηλικία για να μην πληγωθούν πολύ από το διαζύγιο των γονέων;
Μ.

Ένας γάμος που διατηρείται μόνο για χάρη των παιδιών δεν είναι καλός για κανέναν. Ούτε για τους γονείς που καταπιέζονται ούτε για τα παιδιά. Τα παιδιά με τις ευαίσθητες κεραίες τους νιώθουν την ουσία της σχέσης των γονέων τους και υφίστανται τις συνέπειές της, όσο κι αν οι γονείς προσπαθούν για το αντίθετο. Τα παιδιά "έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα" και μπορεί να τα εκφράσουν με κάθε μορφής προβλήματα.

Αν πιστεύεις πως η σχέση σου με το σύζυγό σου έχει πληγεί ανεπανόρθωτα, είναι καλύτερο να χωρίσετε τώρα. Τα παιδιά χρειάζονται διαφορετική αντιμετώπιση ανάλογα με την ηλικία τους στην περίπτωση διαζυγίου, αλλά καμιά ηλικία δεν είναι χειρότερη ή καλύτερη για κάτι τέτοιο. Το χειρότερο είναι να έχουν μια μητέρα που δηλώνει πολύ δυστυχισμένη. Και πιθανότατα κι έναν πατέρα που αισθάνεται ανάλογα για τους δικούς του λόγους.

Μια άλλη περίπτωση είναι κάποιοι γονείς να προβάλλουν τα παιδιά ως το λόγο που παραμένουν στο γάμο, ενώ στην πραγματικότητα να παραμένουν για να καλύψουν τις προσωπικές τους ανασφάλειες ή ανάγκες.

Ένα διαζύγιο, αν γίνει ομαλά και πολιτισμένα και οι γονείς έχουν ως διαζευγμένοι σχέσεις συνεργασίας μεταξύ τους και αγάπης και προσχής προς τα παιδιά τους, δεν είναι καμιά καταστροφή. Στη δουλειά μου με εφήβους έχω παρατηρήσει πως η ύπαρξη ψυχολογικών προβλημάτων σ' αυτούς είναι ανεξάρτητη του αν οι γονείς είναι παντρεμένοι ή χωρισμένοι αλλά εξαρτάται πολύ από την ηρεμία και την ισορροπία που επικρατεί στο περιβάλλον τους και προ πάντων από την ψυχική ισορροπία των γονέων τους, ανεξαρτήτως οικογενειακής κατάστασης.

Πολλές φορές λέω, αν και κινδυνεύω να παρεξηγηθώ από κάποιους, πως ένα καλό διαζύγιο είναι καλύτερο από έναν κακό γάμο.

Κατερίνα

Διαδικτυακή γνωριμία

Είμαι 35 ετών, παντρεμένη 15 χρόνια και έχω δυο παιδιά στο γυμνάσιο.  Με τον άντρα μου τα πάω καλά αλλά έχουμε συνηθίσει ο ένας τον άλλο και δεν υπάρχει ρομαντισμός. Δεν έχω σπουδάσει και δεν εργάζομαι, παρά μόνο μερικές φορές τον βοηθώ  στο μαγαζί.
Τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι αρκετά με τον υπολογιστή και συμμετέχω σε διάφορα φόρουμ. Έχω κάνει κάποιες φορές γνωριμίες με άντρες και φλερτ. Αυτό με κάνει να ντρέπομαι λιγάκι αλλά και μου δίνει μεγάλη χαρά. Ως τώρα δεν είχα δεχτεί να γνωρίσω κανέναν από κοντά. Τους τελευταίους μήνες επικοινωνώ με κάποιον που νομίζω πως τον έχω ερωτευτεί και με πιέζει να γνωριστούμε κι από κοντά. Το θέλω αλλά διστάζω. Αν μου αρέσει τόσο κι από κοντά και προχωρήσουμε; Δεν θέλω να χαλάσω την οικογένειά μου.
Π.

Μπήκες πολύ μικρή στο ρόλο της μητέρας και συζύγου και σίγουρα σου έχουν λείψει κάποιες εμπειρίες της νεανικής ηλικίας. Όταν ο άνθρωπος περνά κάποιες ηλικιακές φάσεις χωρίς να ζήσει τις ανάλογες εμπειρίες, τότε αυτές στις μεγαλύτερες ηλικίες του δημιουργούν απωθημένα που συχνά φροντίζει να τα καλύψει όπως μπορεί.  Καταλαβαίνω πως κάτι τέτοιο επιδιώκεις υποσυνείδητα τα τελευταία χρόνια μέσω των διαδικτυακών γνωριμιών: Να καλύψεις τα νεανικά φλερτ που σου έχουν λείψει, με τρόπο όμως που να μην επηρεάσει τις οικογενειακές σου σχέσεις.

Επιπλέον, στις περισσότερες περιπτώσεις μετά από 15 χρόνια γάμου  ο ρομαντισμός και το έντονο ενδιαφέρον μεταξύ του ζευγαριού έχει χαθεί. Στους ουσιαστικά επιτυχημένους γάμους αυτά έχουν αντικατασταθεί από πιο βαθιά συναισθήματα. Ίσως επειδή δεν έζησες αρκετά τον ρομαντισμό και το ενδιαφέρον σε νεανικές σχέσεις, να μη σε καλύπτει τώρα η οικειότητα, η εμπιστοσύνη και η πιο βαθιά αγάπη που είναι πιθανό να έχει  αναπτυχτεί στη σχέση με το σύζυγό σου.

Ας δούμε πρώτα τι λείπει από τη ζωή σου. Ποιά άλλα πράγματα εκτός των φλερτ στερήθηκες επειδή παντρεύτηκες τόσο μικρή; Μήπως το ότι δεν σπούδασες και δεν εργάστηκες; Αυτά μπορείς να τα κάνεις και τώρα. Μήπως δεν έχεις βγει ή ταξιδέψει όσο θα ήθελες; Γιατί δεν ξεσηκώνεις τον άντρα σου να κάνετε εξόδους και ταξίδια τώρα; Μήπως έχεις στερηθεί τους φίλους και τα ενδιαφέροντα; Φρόντισε να τα βρεις τώρα και να δημιουργήσεις και ένα κομμάτι αποκλειστικά δικής σου ζωής. Αν η ζωή σου γεμίσει με όλα τα άλλα στοιχεία που έχεις στερηθεί, ίσως το ενδιαφέρον σου για φλερτ ατονήσει.

Σχετικά με το θέμα που σε απασχολεί άμεσα, δεν θα ασχοληθώ με το "ηθικό"μέρος της ιστορίας. Ο καθένας μας σε τέτοιες περιπτώσεις φέρεται σύμφωνα με την προσωπική του ιδεολογία. Για σένα είναι αποδεκτό το φλερτ μέσω διαδικτύου αλλά όχι η από κοντά γνωριμία; Αυτό συμβαίνει επειδή το πρώτο είναι ασφαλές ενώ το δεύτερο είναι πιθανό να διαταράξει την ισορροπία του συστήματός σου; Μεχρι ποιο βαθμό αποδέχεσαι να φτάσει μια εξωσυζυγική επαφή ώστε να μη θεωρήσεις πως χαλάς την οικογένειά σου; Πόσο σου λείπει μια πιθανή εξωσυζυγική σχέση και ποια προβλήματα θα αντιμετώπιζες αν την είχες; Ποιές είναι οι αντιλήψεις σου περί συζυγικής πίστης; Αν δεν γνωρίσεις προσωπικά το φίλο σου, μήπως αυτό θα σου μείνει απωθημένο και θα δυναμώσει τα συναισθήματά σου; Αυτά είναι ερωτήματα που μόνο εσύ μπορείς να απαντήσεις.

Επιπλέον, λάβε υπόψη πως πολλές φορές οι διαδικτυακές προσωπικότητες παρουσιάζουν κάτι πολύ διαφορετικό από την πραγματικότητα και είναι πιθανό αν γνωρίσεις από κοντά τον ηλεκτρονικό σου φίλο να μην σου ασκήσει την έλξη που σου ασκεί τώρα.

Κατερίνα

Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2011

Η κόρη μου έχει νευρική ανορεξία;

Η κόρη μου πηγαίνει στην πρώτη λυκείου. Ήταν παχουλή και το περασμένο καλοκαίρι πρόσεξε τη διατροφή της και έχασε τα περιττά κιλά. Από τότε όμως τρώει ελάχιστα και όλο αδυνατίζει. Ανησυχούμε πολύ και παρακολουθώ πολύ προσεκτικά τι τρώει. Φοβάμαι μήπως έχει πάθει νευρική ανορεξία.
Χ.

Πόσο παχουλή ήταν η κόρη σου και πόσο βάρος έχασε; Ποιό είναι το σημερινό της βάρος; Βρίσκεται μέσα σε αποδεκτά όρια σε σχέση με το ύψος της; Όταν λες ότι τρώει ελάχιστα τι εννοείς; Έχεις διαπιστώσει να πετά, να κρύβει ή να κάνει εμετό το φαγητό της; Παρουσιάζει υπεραπασχόληση με το φαγητό, το βάρος, το σχήμα του σώματός της  ή το ντύσιμό της; Μήπως προσπαθεί να κρύβει το σώμα της κάτω από φαρδιά ρούχα; Τι πιστεύει η ίδια για το σώμα της; Μήπως ασχολείται εντατικά με τη γυμναστική ή το χορά; Πώς είναι η συμπεριφορά της, η διάθεσή της, η επίδοσή της στο σχολείο; Πώς είναι η προσωπικότητά της; Είναι ευαίσθητη, τελειομανής και αγχώδης; Μήπως τον τελευταίο καιρό έχει υποστεί κάποιου είδους απώλεια; Μήπως υπάρχουν κάποια θέματα στην οικογένεια ή στο σχολείο; Έχουν γίνει κάποιες σημαντικές αλλαγές στη ζωή της τελευταία; Πώς είναι η υγεία της γενικότερα; Υπάρχει κάτι άλλο που σε ανησυχεί εκτός του φαγητού;

Οι διαταραχές διατροφής είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο, τόσο στην αιτιολογία όσο και στην εκδήλωσή τους. Χρειάζεται αξιολόγηση απο ειδικό για να διαπιστωθεί αν πραγματικά υπάρχει πρόβλημα.

Επισυνάπτω ένα απόσπασμα από το βιβλίο μου"Εφηβοι και γονείς" (ΣΑΒΒΑΛΑΣ 2009):

"Οι διαταραχές διατροφής στα κορίτσια έχουν συνήθως μεγάλη σχέση με τις μητρικές εντολές, με το γυναικείο πρότυπο και με τη σύγκριση με τη μητέρα.  Επιπλέον, μια διατροφική διαταραχή είναι πολύ πιθανό να εκφράζει την απροθυμία του κοριτσιού να μεγαλώσει και να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του νέου της έμφυλου ρόλου. Σημαντικό ρόλο παίζουν, επίσης, η σχέση της οικογένειας με το θέμα της διατροφής και τα πρότυπα για το γυναικείο σώμα που επικρατούν τόσο στο μικρο-περιβάλλον του κοριτσιού όσο και στην ευρύτερη κοινωνία.

Τα άτομα στην εφηβεία δεν έχουν ακόμη διαμορφώσει την ισχύ της προσωπικότητας που χρειάζεται για να αντισταθούν σε όλους τους παραπάνω παράγοντες. Η εμμονή για τον  πλήρη έλεγχο του σώματος έρχεται ως μια προσπάθεια αντιστάθμισης του ελέγχου άλλων τομέων της ζωής, οι οποίοι φαίνονται ανεξέλεγκτοι, και άλλων ιδιοτήτων του ατόμου που δεν είναι «τέλειες». Πολλές φορές, εξάλλου, μια έφηβη θέλει με την ιδιαιτερότητα στη διατροφή να προσελκύσει την προσοχή της οικογένειας στο άτομό της και να εκφράσει μια έκκληση για αποδοχή και αγάπη. Επιπλέον, το άγχος αποτελεί πάντα κακό σύμβουλο σε τέτοιες περιπτώσεις".

Καταλαβαίνω πως ανησυχείς, αλλά το να παρακολουθείς λεπτομερώς τι τρώει είναι ενοχλητικό για όλους και είναι πολύ πιθανό να της προκαλεί άγχος και πείσμα. Προτείνω να συζητήσεις ήρεμα και ειλικρινά μαζί της και να εκφράσεις τις ανησυχίες σου. Ρώτησέ την αν της αρέσει το σημερινό βάρος της και ποιος είναι ο στόχος της. Είναι πιθανό λόγω του ότι ήταν παχουλή να είχε υποστεί κάποια σχόλια μέσα στην οικογένεια, στο συγγενικό περιβάλλον ή στις ομάδες συνομηλίκων (τα παιδιά είναι πολύ σκληρά στις ηλικίες αυτές) και να φοβάται μήπως ξαναπαχύνει και τα υποστεί ξανά. Στην περίπτωση αυτή μπορείς να της προτείνεις να επισκεφτείτε διαιτολόγο που θα καθορίσει ένα υγιές διαιτολόγιο για την ηλικία της, έτσι ώστε να διατηρηθεί σε ένα επιθυμητό  γι' αυτήν και λογικό βάρος-στόχο.

Σε κάθε περίπτωση καλή θα ήταν η συνεργασία της με ψυχολόγο, αν και η ίδια συμφωνεί. Αν όχι, μπορείς να επισκεφτείς εσύ κάποιον ειδικό και να του δώσεις στοιχεία να κάνει κάποια μακρόθεν αξιολόγηση, όσο αυτό είναι δυνατο.  Αν θέλεις μπορείς να μου ξαναγράψεις απαντώντας στις ερωτήσεις της πρώτης παραγράφου. Μια πιθανότητα είναι να ανησυχείς άδικα. Αν όντως πρόκειται για διαταραχή διατροφής, υπάρχουν στάδια εξέλιξης που μόνο κάποιος ειδικός μπορεί να εξακριβώσει και η θεραπεία είναι πολύ πιο εύκολη στα αρχικά στάδια.

Κατερίνα

Στις σχέσεις μου δίνομαι υπερβολικά

Είμαι 32 ετών. Μόλις έχω χωρίσει από μια σχέση και είμαι πολύ χάλια. Αυτό μου συμβαίνει κάθε φορά που χωρίζω και έχω πλέον κουραστεί. Φταίει που στις σχέσεις μου δίνομαι υπερβολικά και  πληγώνομαι με την αποτυχία μου. Θέλω να αλλάξω.
Σ.

Δίνεσαι πολύ στις σχέσεις σου. Υπάρχουν άτομα που έχουν αυτή την ιδιότητα και μάλιστα τα πιο πολλά είναι γυναίκες. Αυτό οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο ανατρεφόμαστε εμείς οι γυναίκες και στις γενιές γυναικών του παρελθόντος που διατηρούσαν μια τέτοια στάση και μας έχουν άρρητα μεταδώσει τις αρχές τους.

Υπάρχουν όλων των ειδών οι σχέσεις σ' αυτόν τον κόσμο και όλες έχουν να μας προσφέρουν κάτι. Γιατί εσύ πρέπει να τις αντιμετωπίζεις όλες με τον ίδιο τρόπο; Ή θα πρέπει να μάθεις να διαχωρίζεις τις σχέσεις σου και να επενδύεις με μεγάλη προσοχή και μόνο όταν θα σιγουρευτείς για τη σοβαρότητά τους ή μπορείς να είσαι πιο αυθόρμητη αλλά να διατρέχεις το ρίσκο να πληγωθείς.

Φαίνεται πως η σχέση σου γίνεται κάθε φορά το κέντρο της ζωής σου. Η υπόλοιπη ζωή σου πώς είναι; Εργάζεσαι, έχεις φίλους, ενδιαφέροντα; Αν οι υπόλοιποι τομείς της ζωής σου είναι ανύπαρκτοι ή μη ικανοποιητικοί, είναι φυσικό να υπερσυγκεντρώνεσαι στις σχέσεις σου και να καταρρέεις όταν διαλύονται. Μήπως όταν βρίσκεσαι σε μια σχέση εγκαταλείπεις τους φίλους σου και τα ενδιαφέροντά σου; Σε τέτοια περίπτωση μένεις τελείως ακάλυπτη μετά το χωρισμό.

Υπάρχει και η πιθανότητα το τόσο δέσιμαο και υπερσυγκέντρωση στη σχέση να κουράζει το σύντροφό σου, ειδικά αν πρόκειται για άτομο που βλέπει τις σχέσεις πιο χαλαρά.

Σε κάθε περίπτωση, ο τρόπος αντιμετώπισης των σχέσεών μας έχει να κάνει με την προσωπική μας ανάπτυξη. Είναι καλό να αναζητήσεις τα βαθύτερα αίτια που σε κάνουν να δίνεσαι τόσο πολύ. Μήπως υπήρχαν κάποια τέτοια πρότυπα ή ρητές ή άρρητες οικογενειακές "εντολές" στα παιδικά σου χρόνια; Μήπως πιστεύεις πως η ζωή σου δεν έχει νόημα και ενδιαφέρον από μόνη της και το αποκτά μόνο μέσω ενός άλλου ανθρώπου; Μήπως έχεις μεγάλες προσδοκίες από τις σχέσεις σου; Μήπως το κοινωνικό στερεότυπο της αποκατάστασης έχει αρχίσει ήδη να σε επιβαρύνει; Τι θεωρείς "αποτυχία" σε μια σχέση και πώς διαχειρίζεσαι γενικά την αποτυχία στη ζωή σου; Και γιατί η διάλυση μιας σχέσης ισοδυναμεί με προσωπική αποτυχία;

Είναι πολύ καλό που θέλεις να αλλάξεις γιατί η στάση σου αυτή σου κάνει ένα κακό που δεν το αξίζεις.

Κατερίνα

Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2011

Ο γιος μου δεν θέλει να σπουδάσει

Ο γιος μου είναι στην τρίτη λυκείου. Δεν ήταν ποτέ καλός μαθητής και στο λύκειο έγινε ακόμη χειρότερος. Δεν διαβάζει και δηλώνει πως δεν ενδιαφέρεται να σπουδάσει. Συνεχώς τσακωνόμαστε μαζί του, έχουμε άγχος και είμαστε απελπισμένοι με την κατάσταση. Τι θα κάνει στο μέλλον;
Ο.

Ο επαγγελματικός προσανατολισμός του παιδιού αποτελεί ένα θέμα αιχμής που απασχολεί συνήθως ολόκληρη την οικογένεια και πολλές φορές γίνεται αιτία έντονων διαφωνιών.
Τι είδους παιδί είναι ο γιός σου; Έχει ενδιαφέροντα; Ζει μια κανονική για την ηλικία του κοινωνική ζωή; Σας ανησυχεί κάποιο άλλο θέμα που τον αφορά; Τι επιθυμίες εκφράζει για τη ζωή του στο μέλλον γενικότερα;

Κανένας δεν μπορεί να κάνει ένα παιδί που δεν θέλει να μελετήσει και να σπουδάσει. Αν δεν σας ανησυχεί κάτι άλλο σχετικά με αυτόν παρά μόνο η άρνησή του να σπουδάσει, δεν χρειάζεται να απελπίζεστε. Πολλά παιδιά στην ηλικία αυτή:
  •  δεν είναι ακόμη ώριμα να λάβουν αποφάσεις ζωής. Δεν είναι καμιά καταστροφή αν χρειαστεί κάποιο χρόνο μετά την αποφοίτησή του για να αποφασίσει. Πολλοί έχουν σπουδάσει με επιτυχία σε μεγαλύτερες ηλικίες.
  • δεν αντέχουν την πίεση σχολείου-φροντιστηρίου-οικογένειας και "κατεβάζουν ρολά".
  • πιέζονται από υψηλά οικογενειακά πρότυπα ή προσδοκίες στις οποίες πιστεύουν πως δεν θα ανταποκριθούν, οπότε προτιμούν να μην προσπαθήσουν καθόλου.
  • έχουν απογοητευτεί από την ανεργία που επικρατεί και αυτό τα έχει κάνει να απαξιώσουν τις σπουδές
  • δεν έχουν την απαραίτητη αυτοεκτίμηση και εμπιστοσύνη στον εαυτό τους.
  • μπορεί να τα απασχολεί κάποιο ψυχολογικό θέμα ή απλώς να έχουν μεγάλο άγχος που οδηγεί στην απόσυρση.
  • μπορεί με τον τρόπο αυτό να εκδηλώνουν κάποια οικογενειακά προβλήματα πχ. να επιδιώκουν υποσυνείδητα να εκφράσουν την αντίθεσή τους προς τους γονείς.
  • μπορεί να μην έχουν ασχοληθεί σωστά με τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό.
  • μπορεί απλώς να μην αγαπούν το διάβασμα και τις σπουδές.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η πίεση δεν φέρνει αποτελέσματα. Υποθέτω πως γνωρίζει ήδη τις απόψεις σας για τις σπουδές και την επιθυμία σας, οπότε δεν χρειάζεται να καβγαδίζετε συνεχώς. Είναι πολύ καλύτερο να τον αντιμετωπίσετε θετικά. Δηλώστε του πως έχει πολλές επιλογές στη ζωή του και πως του έχετε εμπιστοσύνη σχετικά με το τι θα διαλέξει τελικά να κάνει και ό,τι και να είναι αυτό θα είστε δίπλα του. Μπορεί να ξαναδοκιμάσει για το πανεπιστήμιο την επόμενη χρονιά ή μπορεί να φοιτήσει σε κάποιο ΙΕΚ ή άλλη μεταλυκειακή σχολή. Αν δεν αγαπά τη μελέτη, μπορεί να ενδιαφερθεί για κάποιον τεχνικό ή καλλιτεχνικό τομέα. Απαραίτητη θεωρώ μια διαδικασία επαγγελματικού προσανατολισμού, που θα τον βοηθήσει να βάλει στόχους ανάλογους με την προσωπικότητα, τα ενδιαφέροντα και τις αξίες του.

Πρέπει βέβαια να του ξεκαθαρίσετε πως αν δεν σπουδάσει θα πρέπει να εργαστεί, αρχικά για το χαρτζηλίκι του και στη συνέχεια για να ζήσει και πως δεν θα ανεχτείτε να είναι τεμπέλης. Πολλά παιδιά αναγνώρισαν την αξία των σπουδών όταν βγήκαν χωρίς προσόντα στην αγορά εργασίας.

Προσπαθήστε να μειώσετε το άγχος σας και προ πάντων δεν υπάρχει λόγος απελπισίας. Όλοι βρίσκουμε το δρόμο μας αργά ή γρήγορα, κάποιοι με περισσότερο κόπο από κάποιους άλλους. Επιτρέψτε του να κάνει λάθη και παρακάμψεις, κανείς δεν ξέρει αν τελικά θα του βγουν σε καλό ή σε κακό.

Κατερίνα

Τετάρτη 26 Ιανουαρίου 2011

Η κόρη και ο μελλοντικός σύζυγος

Είμαι διαζευγμένη και έχω μια κόρη στη δευτέρα λυκείου. Εδώ και δυο χρόνια έχω μια σοβαρή σχέση και σκεφτόμαστε σε κανένα χρόνο να παντρευτούμε. Ο σύντροφός μου έχει καλή σχέση με την κόρη μου αλλά μέχρι τώρα δεν είχαν μεγάλη επαφή. 'Ερχεται μερικές φορές να μας επισκεφτεί στο σπίτι ή πηγαίνουμε και οι τρεις για φαγητό. Με την προοπτική του γάμου, η συμβίωση και των τριών μας με ανησυχεί. Φοβάμαι μήπως διαταραχτεί η ζωή της κόρης μου στις τελευταίες τάξεις του λυκείου.
Τ.

Έκανες καλά που διατήρησες μια σχετική απόσταση μεταξύ της κόρης σου και του συντρόφου σου μέχρι η σχέση σας να σταθεροποιηθεί. Έτσι το παιδί δεν κατέβαλε προσπάθεια να προσαρμοστεί ούτε δέθηκε με ένα άτομο που πιθανώς θα ήταν περαστικό από τη ζωή της. Από την άλλη μεριά ελπίζω να φρόντισες να διεκδικήσεις το δικαίωμά σου να έχεις την προσωπική σου ζωή έξω από το σπίτι.

Στη φάση που βρίσκεστε τώρα, συζητώντας για γάμο, μπορείς να φροντίσεις η κόρη και ο σύντροφός σου να έχουν μεγαλύτερη επαφή. Είναι καλό να γίνει σταδιακά μεγαλύτερη προσέγγιση μεταξύ τους πριν από τη συμβίωση. Έχουν κάποιο κοινό ενδιαφέρον ή δραστηριότητα; Καλό είναι να βρουν σημεία επαφής. Βέβαια η κόρη σου είναι σε μια ηλικία που ίσως να μην έχει το χρόνο και τη διάθεση για κάτι τέτοιο. Μην την πιέσεις και ακολουθήστε τους δικούς της ρυθμούς. Μπορεί να εξοικειωθεί με το σύντροφό σου και χωρίς να περνούν πολύ χρόνο μαζί. Σημασία έχει η ποιότητα του χρόνου και όχι η ποσότητα.

Με τη μελλοντική συμβίωση κάποια δεδομένα θα αλλάξουν. Όταν το παιδί προετοιμάζεται για τις πανελλήνιες είναι καλό να μη γίνονται ριζικές αλλαγές στη ζωή του. Σε ενάμισι χρόνο που θα είναι φοιτήτρια τα πράγματα θα είναι διαφορετικά και θα είστε πολύ πιο ανεξάρτητες μεταξύ σας.

Το ιδανικό θα ήταν να παντρευτείτε όταν το παιδί τελειώσει το λύκειο. Αν το κάνετε νωρίτερα, φρόντισε να μείνετε όλοι στο ίδιο σπίτι που μένετε τώρα μέχρι να τελειώσει, για να μην αλλάξει σχολείο, γειτονιά και συνήθειες. Κάποια παιδιά είναι πιο δεκτικά στις αλλαγές, ενώ κάποια άλλα επηρεάζονται άσχημα στις κρίσιμες περιόδους της ζωής τους.

Το παιδί νιώθει πότε ο γονέας του είναι ευτυχής και ισορροπημένος και αισθάνεται ασφάλεια. Όσο η συνύπαρξη των τριών σας θα γίνεται στενότερη, ο σύντροφός σου θα πρέπει να φροντίσει να διατηρεί ουδέτερη στάση σε θέματα ορίων και άλλων θεμάτων "αιχμής" με την κόρη σου. Το παιδί μπορεί να δεχτεί επιλήξεις και όρια μόνο από άτομα που έχει σιγουρευτεί πως το αγαπούν και το φροντίζουν. Για να γίνει κάτι τέτοιο χρειάζεται χρόνος.

Κατερίνα

Συνάχι

Έχω πρόβλημα με συνάχι. Τα τελευταία χρόνια όλο το χειμώνα τρέχει η μύτη μου και τα μάτια μου, βήχω και είμαι βραχνιασμένη. Είναι πολύ ενοχλητικό. Προσέχω και ντύνομαι καλά, πίνω τσάγια και παίρνω αναβράζουσα βιταμίνη C. Τι άλλο μπορώ να κάνω;

Μ.

Το φαινόμενο της χειμερινής ρινικής καταρροής θα μπορούσε να έχει σχέση με κάποιες συνήθειες σε συνδυασμό με τη μη προσεκτική εκτίμηση των συνθηκών του περιβάλλοντος πχ. κάποια άτομα δεν ντύνονται ζεστά και εκθέτουν τον εαυτό τους ή μόνο τα άκρα τους στο κρύο. Αυτό συμβαίνει συνήθως σε αυθόρμητα και ενθουσιώδη άτομα. Για παράδειγμα σε πολλά παιδιά τρέχει συνεχώς η μύτη.

Η μακροχρόνια καταρροή πάντως έχει συνήθως σχέση με κάποια αλλεργική διάθεση του οργανισμού. Παλαιότερα το φαινόμενο εμφανιζόταν κατά κανόνα την Άνοιξη, με την αρχή της ανθοφορίας των φυτών και των δέντρων. Σήμερα όμως οι εποχές έχουν μπερδευτεί και τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μέσα στο Χειμώνα ανθισμένα φυτά και δέντρα. Αυτά θα μπορούσαν να ενοχλήσουν το όργανο της όσφρησης και να έχουμε καταρροή από τη μύτη και πολύ συχνά και από μάτια.

Η βιταμίνη που C παίρνεις βοηθά στη μείωση της έντασης αυτού του φαινομένου, όπως θα βοηθούσε και η λήψη Ω3 λιπαρών οξέων (του παλιού μουρουνέλαιου). Οποιοδήποτε άλλο μέσο θα μπορούσε να αυξήσει την άμυνα του οργανισμού σου θα βοηθούσε και το πρόβλημα αυτό. Φρόντισε η δίαιτά σου να περιέχει περισσότερα φρούτα και λαχανικά και λιγότερα ζωικά προϊόντα. Δοκίμασε να βγάλεις από τη διατροφή σου τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα παράγωγά τους για 2-3 εβδομάδες. Μπορεί το αποτέλεσμα να σε εκπλήξει.

Κώστας

Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2011

Η γιαγιά κακομαθαίνει το παιδί

Είμαστε εργαζόμενο ζευγάρι και δεν έχουμε πολύ χρόνο. Η μητέρα μου που είναι ακόμη νέα μας βοηθά πολύ με την κόρη μας που είναι 4 ετών και πηγαίνει από μικρή σε παιδικό σταθμό. Τα Σαββατοκύριακα τα περνά στο σπίτι της γιαγιάς. Συνήθως την πηγαίνουμε Παρασκευή απόγευμα και την παίρνουμε Κυριακή βράδυ. Όταν την ξαναπαίρνουμε όμως έχει χάσει τη σειρά της και χρειάζονται 1-2 μέρες για να ξαναπροσαρμοστεί στον τρόπο που την έχουμε μάθει. Έχω συζητήσει πολλές φορές με τη μητέρα μου, αλλά εκείνη δεν την αντιμετωπίζει όπως εμείς και επιμένει να την κακομαθαίνει. Πχ. δεν τη βάζει να μαζεύει τα πράγματά της ούτε να κοιμάται νωρίς, της επιτρέπει να βλέπει συνεχώς τηλεόραση και να τρώει πολλά γλυκά και άλλες λιχουδιές. Πώς να το αντιμετωπίσω;
Λ.

Καταλαβαίνω πως η ανατροφή ενός τετράχρονου παιδιού μαζί με έντονες επαγγελματικές υποχρεώσεις είναι πολύ κουραστική. Υποθέτω πως την αφήνετε να περνά τα Σαββατοκύριακα στο σπίτι της γιαγιάς για να τη χαίρεται η γιαγιά και για να ξεκουράζεστε κι εσείς. Αυτό όμως αναπόφευκτα δημιουργεί προβλήματα.

Η μητέρα σου, όσο κι αν συζήτησες μαζί της, δεν φαίνεται πρόθυμη να αναπροσαρμόσει τη συμπεριφορά της προς το παιδί και δεν μπορείς να την υποχρεώσεις να το κάνει. Όταν η μικρή περνά τόσο χρόνο με τη γιαγιά, και μάλιστα  τον ελεύθερό της χρόνο, είναι φυσικό να δέχεται μια επιρροή στις συνήθειές της σχεδόν τόσο έντονη όσο και από σας, τους γονείς της. Η γιαγιά έχει το δικαίωμα να έχει τις απόψεις της, αλλά το παιδί πρέπει να μεγαλώσει σύμφωνα με τις δικές σας απόψεις.

Βέβαια, οι παππούδες γενικά παραχαϊδεύουν τα εγγόνια και αυτό δεν είναι κακό όταν διατηρείται μέσα σε ορισμένα όρια. Πολλοί ενήλικες θυμόμαστε με τρυφερότητα τα χατήρια που μας έκαναν οι παππούδες σαν μια όμορφη συναισθηματική "περιουσία" από τα παιδικά μας χρόνια. Κάτι τέτοιο πρέπει όμως να είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας στη ζωή του παιδιού.

Από την άλλη μεριά, τα Σαββατοκύριακα δίνουν την ευκαιρία να περάσετε χρόνο μαζί με το παιδί και να κάνετε δραστηριότητες μαζί του. Δεν είναι καλό να στερείστε αυτή την ευκαιρία.

Θα πρότεινα να περιοριστεί ο χρόνος που η μικρή περνά στο σπίτι της γιαγιάς. Μπορείτε να την αφήνετε εκεί κάποιες ώρες, αλλά μετά να την ξαναπαίρνετε. Αν θέλετε να βγείτε κάποιο βράδυ, μπορείτε να την πάτε το απόγευμα και να την ξαναπάρετε το επόμενο πρωί. Μια λύση είναι να κάνει και η γιαγιά κάποιες διανυκτερεύσεις στο σπίτι σας, προκειμένου να βγαίνετε χωρίς το παιδί να χάνει τη σειρά του. Μπορείτε εξάλλου να κάνετε κάποιες δραστηριότητες ή εξόδους και οι τρεις μαζί, έτσι ώστε γιαγιά και εγγονή να χαίρονται την επαφή τους μέσα στα όρια που τηρούν οι γονείς.

Λες πως η μητέρα σου είναι ακόμη νέα. Δεν είναι καλό ούτε γι' αυτή να περνά όλα της τα Σαββατοκύριακα στο σπίτι με την εγγονή, αλλά πρέπει να έχει και τα δικά της ενδιαφέροντα. Έτσι θα είναι πιο ισορροπημένη και θα αποτελεί καλύτερη επιρροή για το παιδί.  

Κατερίνα

Δευτέρα 24 Ιανουαρίου 2011

Πότε να πω στο παιδί πως είναι υιοθετημένο;

Μετά από πολλά χρόνια άκαρπων προσπαθειών και μεγάλης ταλαιπωρίας, αποφασίσαμε να υιοθετήσουμε ένα παιδάκι. Χρειάστηκε και για την υιοθεσία μεγάλη υπομονή και προσπάθεια. Εδώ και 2 μήνες έχουμε επιτέλους κοντά μας ένα αγοράκι 8 μηνών. Η χαρά μας είναι πολύ μεγάλη, αν και είμαστε ακόμη αναστατωμένοι. Προβληματίζομαι όμως για πολλά θέματα.  Πρώτα-πρώτα πιστεύω πως κάποια στιγμή πρέπει να μάθει πως είναι υιοθετημένο. Ποιά είναι η πιο κατάλληλη ηλικία;
Τ.

Χαίρομαι που επιτέλους καταφέρατε να αποχτήσετε το παιδί που τόσο θέλατε!
Σίγουρα το παιδί πρέπει να μάθει την αλήθεια, αλλιώς θα υπάρχει ένα ψέμμα που θα βαραίνει τη ζωή του και μπορεί να του δημιουργήσει ψυχολογικά προβλήματα μέσα από υποσυνείδητες διεργασίες. Οι προβληματισμοί σου είναι φυσικοί. Τα ιδρύματα υιοθεσίας θα έπρεπε να παρέχουν δια βίου συμβουλευτική στήριξη στους γονείς.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ηλικία για να μάθει το παιδί πως είναι υιοθετημένο, απλώς πρέπει να μεγαλώσει γνωρίζοντας την αλήθεια. Καλό είναι να του λες από τώρα (ναι, από τώρα αντιλαμβάνεται πράγματα που δεν μπορείς να φανταστείς!) πως υπάρχουν μαμάδες που έχουν γεννήσει τα παιδιά τους και άλλες που δεν τα έχουν γεννήσει και εσύ είσαι από τις δεύτερες. Μεγαλώνοντας, θα ρωτά κι άλλα πράγματα και είναι καλό να απαντάς ανάλογα με την ηλικία του. Να μερικά παραδείγματα:

Σε προσχολική ηλικία: Βλέπει κάποια έγκυο κυρία και σε ρωτά, οπότε του εξηγείς πως έχει ένα μωρό στην κοιλιά της. Μπορεί η αφορμή να δοθεί και από τη γέννηση ενός μωρού στο περιβάλλον σας. Επισημαίνεις πως εσύ δεν τον είχες στην κοιλιά σου αλλά έγινες μαμά του μετά, όταν γεννήθηκε. Στην κοιλιά της τον είχε μια άλλη κυρία που δεν ξέρουμε ποια είναι.
Σε ρωτά πού τον βρήκες. Αναφέρεσαι στο συγκεκριμένο ίδρυμα, επισημαίνοντας πως εκεί ζούσαν πολλά παιδάκια περιμένοντας τους γονείς τους, αλλά εσείς διαλέξατε αυτόν επειδή αμέσως νιώσατε πως τον αγαπάτε.

Αργότερα, στο δημοτικό, μπορείς να του εξηγήσεις τι ακριβώς είναι η υιοθεσία. Αν τύχει και περνάτε από το ίδρυμα, να του το δείξετε με χαρά. Πολύ λεπτό είναι το αναπόφευκτο ερώτημα πού είναι η μαμά του και γιατί δεν τον κράτησε. Μπορείς να του πεις πως υπάρχουν διάφοροι λόγοι που κάποιες κυρίες δεν μπορούν να κρατήσουν τα παιδιά που γεννούν, οπότε τα αφήνουν στο συγκεκριμένο ίδρυμα ή σε άλλα παρόμοια για να τα βρουν αυτοί που γίνονται τελικά γονείς τους. Δεν ξέρεις τι ακριβώς έχει συμβεί στη δική σας περίπτωση, όπως και δεν ξέρεις πού είναι η κυρία που τον γέννησε (καλύτερα να αποφεύγεις να την αποκαλείς μαμά του για να μην τον μπερδέψεις).

Στην εφηβεία μπορείς να του πεις περισσότερα πράγματα. Θα αναφέρεσαι μόνο αν και όσο σε ρωτά. Αν ρωτήσει για τις λεπτομέρειες της υιοθεσίας, μπορείς να του τις πεις πχ. πότε και πώς ακριβώς έγινε. Αν γνωρίζεις κάποια στοιχεία για τους φυσικούς του γονείς, πχ. αν έχουν πεθάνει ή βρίσκονται σε άλλη χώρα ή πόλη, μπορείς να τα πεις. Δεν πρέπει όμως να αναφέρεις τα όνόματά τους ή τη διεύθυνσή τους, αν τα ξέρεις. Αυτό μπορεί να γίνει όταν το παιδί ενηληκιωθεί, οπότε αν θέλει μπορεί και να τους αναζητήσει. Σε τέτοια περίπτωση, μη φοβάστε! Το παιδί θεωρεί πάντα γονείς του αυτούς που το μεγάλωσαν.

Σε κάθε τέτοια συζήτηση, φρόντισε να του τονίζεις πόσα χρόνια τον περιμένατε και πόσο χαρούμενοι ήσασταν που τον αποχτήσατε και είστε σήμερα που τον έχετε γιο. Είναι απαραίτητο να εμπλέκεις και τον άντρα σου σε όλες αυτές τις συζητήσεις  και να διατηρείτε κοινή γραμμή. Όσο μπορείτε να το ελέγξετε, μην επιτρέψετε σε κανένα άλλο άτομο (πχ. παππούδες, συγγενείς, φίλους) να συζητήσουν εκτενώς το θέμα με το παιδί και πιθανώς να εκφράσουν τις απόψεις τους ή τη δική τους εκδοχή των πραγμάτων. Στους στενούς συγενείς και φίλους εκφράστε με λίγα λόγια τον τρόπο που έχετε αποφασίσει να αντιμετωπίσετε το θέμα και καλέστε τους να συμπράξουν.

Μια καλή συμβουλή είναι να φροντίζεις τώρα που είναι ακόμη μωρό να έχεις στενή σωματική επαφή μαζί του, για να αποκατασταθούν οι μητρικές ελλείψεις που πιθανόν του έχουν δημιουργηθεί κατά τους πρώτους μήνες στο ίδρυμα. Μια πελάτισσά μου, οδηγούμενη από το ένστικτό της, έδινε γάλα στο λίγων μηνών υιοθετημένο μωρό της κρατώντας το κοντά στο γυμνό της στήθος.

Τον πρώτο καιρό το μωρό ειναι φυσικό να είναι αναστατωμένο από την αλλαγή, όπως κι εσείς. Τα πράγματα όμως γρήγορα θα ισορροπήσουν. Ένας κίνδυνος που υπάρχει σε τέτοιες περιπτώσεις είναι οι γονείς να υπερσυγκεντρωθούν στο παιδί και να το υπερπροστατεύουν. Φροντίστε να αποφύγετε μια τέτοια στάση. Θεωρήστε την κατάσταση φυσιολογική, για να μεγαλώσει φυσιολογικά και το παιδί. Είστε "κανονικοί" γονείς γιατί γονείς είναι αυτοί που μεγαλώνουν το παιδί και όχι που απλώς το γεννούν.

Κατερίνα

ΥΓ. Βρίσκω πολύ χρήσιμες τις απόψεις της ψυχαναλύτριας Francoise Dolto για το θέμα. Μπορείς να αναζητήσεις βιβλία της.

Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2011

Σε ποιο σχολείο να τον γράψω;

Ο γιος μου πηγαίνει στην έκτη δημοτικού και είναι καλός και σταθερός μαθητής. Προκειμένου για την εγγραφή του στο γυμνάσιο, ο δάσκαλός του με συμβούλεψε να προτιμήσω ένα άλλο γυμνάσιο και όχι αυτό στο οποίο θα πάει η παρέα του,γιατί δεν ακολουθούν τον ίδιο ρυθμό και μπορεί να τον πάνε πίσω. Το πρότεινα στο γιο μου και του εξήγησα πως δεν θα χάσει τους φίλους του αφού μένουν στην ίδια γειτονιά, αλλά δεν θέλει να ακούσει κουβέντα. Να επιμείνω;
Α.

Αφού το παιδί δεν θέλει να αποχωριστεί την παρέα του, να μην επιμείνεις. Δεν είναι καλό να δει το γυμνάσιο με αρνητικό μάτι και μάλιστα υποσυνείδητα να θεωρήσει τον αποχωρισμό από την παρέα του ως την "τιμωρία" του επειδή είναι καλός μαθητής. Μπορεί έτσι να πέσει η απόδοσή του.
Θα άξιζε να επιμείνεις περισσότερο αν επρόκειτο για κάποιο ειδικό σχολείο σύμφωνο με τα ενδιαφέροντά του (πχ. μουσικό, καλλιτεχνικό, αθλητικό), οπότε θα είχες συγκεκριμένα επιχειρήματα για το περιεχόμενό του, ή αν επρόκειτο για ιδιωτικό σχολείο που το προτιμούσες για κάποιους συγκεκριμένους λόγους. Ακόμη και σ' αυτή την περίπτωση όμως δεν θα έπρεπε να τον πιέσεις.
Όσο για τις κακές σχολικές επιρροές, να είσαι σίγουρη πως σε οποιοδήποτε σχολείο και περιβάλλον θα έχει και καλές και κακές επιρροές. Έγκειται στην ανατροφή που του έχεις δώσει και στην προσωπικότητα που έχει ήδη διαμορφώσει το πώς θα επιλέξει τις επιρροές του. Είναι αδύνατο να διατηρήσουμε ένα παιδί σε ιδανικό περιβάλλον. Έχει αρχίσει από τώρα να εκτίθεται στα πάντα και αυτό θα γίνεται όλο και πιο έντονο όσο μεγαλώνει. Προτείνω να προκαλέσεις μια συζήτηση στην οποία να του εξηγήσεις πως άλλο η φιλία και η παρέα και άλλο οι σχολικές επιδόσεις.
Όλα τα γυμνάσια δίνουν στο παιδί ευκαιρίες να εξελίξει τις δυνατότητές του και σε όλα υπάρχουν τυχαίοι παράγοντες που αφορούν καθηγητές και συμμαθητές. Ακόμη και σε ένα σχολείο με πολύ καλή φήμη, μπορεί το παιδί να έχει έναν καθηγητή με τον οποίο δεν θα τα πηγαίνει καλά, οπότε μπορεί να μην αποδώσει στο μάθημα αυτό, και το αντίστροφο.
Κατερίνα
.

Εξωσχολικά μαθήματα

Βρήκα πολύ χρήσιμο το "ζήλεια μεταξύ αδελφών" και θα εφαρμόσω τις συμβουλές σου στα παιδιά μου. Έχω δίδυμες κόρες που πηγαίνουν στη δευτέρα δημοτικού. Προβληματίζομαι σε τι εξωσχολικά μαθήματα να τις στείλω. Άκούω τις φίλες μου που στέλνουν τα παιδιά τους σε 2 ξένες γλώσσες, μουσική, γυμναστική, μπαλέτο... Έχω μπερδευτεί. Ξέρω πόσο απαραίτητα είναι σήμερα τα τυπικά προσόντα και θέλω να  βοηθήσω τις κόρες μου να καλλιεργηθούν. Από την άλλη, θέλω να ζήσουν σαν παιδιά και να έχουν το χρόνο να παίξουν.
Π.

Πρόκειται για ένα θέμα που απασχολεί πολλές οικογένειες. Οι γονείς, προσπαθώντας να εξασφαλίσουν στα παιδιά τους τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, καταλήγουν συχνά να τα υπερφορτώνουν. Η άποψή μου είναι υπερ των λιγότερων (και ουσιαστικότερων) προσόντων και της φυσιολογικής παιδικής και εφηβικής ζωής.

Το ζητούμενο για τους γονείς θα πρέπει να είναι πριν από οτιδήποτε άλλο να διαμορφώσουν παιδιά με ισορροπημένη προσωπικότητα και ενδιαφέροντα. Τα παιδιά πρέπει να έχουν το χρόνο να μελετούν για το σχολείο τους χωρίς πίεση και ταυτόχρονα να παίζουν, να κοινωνικοποιούνται, να ασκούν κάποια χόμπι, να συμμετέχουν στις οικογενειακές δραστηριότητες, σε ομάδες συνομηλίκων κ.ά. 

Τα Αγγλικά είναι απαραίτητα σήμερα. Καλό είναι να αρχίσουν να ασχολούνται σοβαρά όταν θα κατέχουν ήδη καλά γραπτά την Ελληνική γλώσσα, δηλαδή όχι πριν από την τετάρτη δημοτικού. Μπορούν να πάνε βέβαια και σε μικρότερη ηλικία σε ειδικά τμήματα ή να κάνουν ειδικά ιδιαίτερα μαθήματα εισαγωγής στη γλώσσα. Τη δεύτερη γλώσσα δεν τη θεωρώ απαραίτητη. Θα ξεκινήσουν μια δεύτερη γλώσσα στο σχολείο και αν κάποιο παιδί δείξει ιδιαίτερη έφεση και θελήσει να τη μάθει και εξωσχολικά, τότε μπορείς να το στείλεις. Πολλοί σημερινοί ενήλικοι έχουν την εμπειρία μιας ξεχασμένης ξένης γλώσσας που δεν τους άρεσε. Όσο για το φαινόμενο να αρχίζει το παιδί φροντιστήριο σε μια δεύτερη ξένη γλώσσα για να ανταποκριθεί στο αντίστοιχο μάθημα του σχολείου, το θεωρώ απαράδεκτο. Αν δεν του αρέσει η δεύτερη γλώσσα, ας μην είναι και πολύ καλός μαθητής σ' αυτό το μάθημα στο σχολείο, δεν έγινε καμιά καταστροφή!

Στις αρχές του δημοτικού τα παιδιά μπορούν επίσης να δοκιμάσουν κάτι αθλητικό ή καλλιτεχνικό. Αν δεν δείξουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και δεν εκφράσουν από μόνα τους την επιθυμία να συνεχίσουν, μην τα πιέσεις. Μια καλή λύση είναι τα τμήματα μουσικοκινητικής αγωγής απ' όπου τα παιδιά μπορούν να προσανατολιστούν προς κάποιο μουσικό όργανο ή χορό. Τέτοιες δοκιμές είναι αποδεκτές και προσφέρουν στα παιδιά μια αρχική καλλιέργεια, έστω κι αν δεν συνεχίσουν.

Στη διάρκεια του δημοτικού μπορεί να ζητήσουν από μόνα τους να δοκιμάσουν κάποιο ενδιαφέρον που θα δουν ή θα ακούσουν στο περιβάλλον τους. Δεχτείτε να κάνουν τις δοκιμές τους αλλά μην τα πιέζετε. Τα ενδιαφέροντα δεν είναι υποχρεωτικά. Μέχρι το τέλος του δημοτικού θα έχει ξεκαθαριστεί τι τα ενδιαφέρει πραγματικά και ασχολούνται σοβαρά.

Τα αδέλφια δεν είναι υποχρεωμένα να ασχοληθούν με τα ίδια εξωσχολικά ενδιαφέροντα. Είναι διαφορετικοί άνθρωποι και είναι φυσικό να έχουν διαφορετικές επιθυμίες και κλίσεις. Ειδικά τα δικά σου που είναι δίδυμα είναι καλό να έχουν διαφορετικά ενδιαφέροντα για να βοηθηθούν να αναπτύξουν τις διαφορετικές τους προσωπικότητες και να αποφύγουν την πιθανή συν-εξάρτηση μεταξύ τους.

Κατερίνα

Ζήλεια μεταξύ αδελφών

Έχω μια κόρη 6 ετών στην πρώτη δημοτικού και ένα γιο 4 που φέτος πηγαίνει σε παιδικό σταθμό. Τα παιδιά ζηλεύονται πολύ και συχνά καβγαδίζουν άσχημα πχ. για ένα παιχνίδι. Όταν ασχοληθώ με το ένα, το άλλο διαμαρτύρεται. Ξέρω όμως πως αγαπιούνται, γιατί όταν είναι ήρεμα το δείχνουν. Οι ζήλειες και οι καβγάδες αναστατώνουν την καθημερινή μας ζωή. Τι μπορώ να κάνω;
Ζ.

Το φαινόμενο της ζήλειας μεταξύ αδελφών είναι αρκετά συνηθισμένο και συνήθως δεν σημαίνει έλλειψη αγάπης. Χρειάζεται απλώς προσεκτικό χειρισμό από τους γονείς.

Το φαινόμενο είναι πρόσφατο;
Ίσως φέτος ασχολείσαι περισσότερο με την κόρη σου για να τη βοηθάς στα μαθήματα, οπότε ο μικρός ζηλεύει. Ίσως κι εκείνη έχει λίγο άγχος για το σχολείο και είναι πιο ευερέθιστη. Και για τον μικρό φέτος είναι μια περίοδος προσαρμογής και πιθανού άγχους. Μέχρι τώρα ήταν συνηθισμένος τα πρωινά να έχει την απόλυτη προσοχή τη δική σου ή κάποιας κυρίας, ενώ τώρα πρέπει να προσαρμοστεί για πρώτη φορά σε ομάδα και σε κανόνες, οπότε το απόγευμα ζητά την αποκλειστική προσοχή σου.

Φρόντισε να μοιράζεις ισότιμα το χρόνο σου στα παιδιά και να κάνετε και κάποιες δραστηριότητες και οι τρεις μαζί. Όταν ασχολείσαι πολύ με την κόρη σου, πχ. τη βοηθάς  για το σχολείο της, εξήγησέ της πως μετά θα παίξεις με τον αδελφό της και να μην διαμαρτυρηθεί. Στο γιο σου εξήγησε την κατάσταση ανάλογα.

 Δεν αναφέρεσαι στο σύζυγό σου. Ασχολείται κι αυτός αρκετά με τα παιδιά; Είναι καλό όταν ο ένας ασχολείται με το ένα παιδί, ο άλλος να ασχολείται με το άλλο. Τα παιδιά πρέπει να συνηθίσουν σε όλους τους συνδυασμούς: μόνα με τον ένα γονέα ή με τον άλλο, και τα δυο με τον ένα γονέα ή με τον άλλο ή όλοι μαζί.

Πολλές φορές η προσωπικότητα ενός παιδιού μας κάνει να είμαστε πιο εκδηλωτικοί μαζί του, οπότε το άλλο το παρεξηγεί. Φροντίστε να εκδηλώνετε στο κάθε παιδί την αγάπη σας ισότιμα αλλά και ανάλογα με την προσωπικότητά του. Για παράδειγμα, ένα παιδί που δεν είναι πολύ ενθουσιώδες στα χάδια και στα παιχνιδάκια δεν σημαίνει πως δεν θέλει την αγάπη και την ενασχόλησή μας με άλλο τρόπο.

Μη χάνετε την ευκαιρία να επισημαίνετε τα θετικά στοιχεία του κάθε παιδιού και αυτό να γίνεται ισότιμα και χωρίς σύγκριση. Ποτέ μα ποτέ μη συγκρίνετε τα παιδιά σας μεταξύ τους ούτε με άλλα παιδιά του περιβάλλοντός σας. Ακόμη κι αν η σύγκριση δεν εκφράζεται με λόγια αλλά λειτουργεί μέσα σας, τα παιδιά την αντιλαμβάνονται.

Στους καβγάδες τους μην παίρνετε το ρόλο του δικαστή, παρά μόνο σε πολύ προφανείς και έντονες καταστάσεις. Καλύτερο είναι να μαλώσετε και τους δυο για τον καβγά ή πχ. να τους αφαιρέσετε το "επίμαχο" παιχνίδι που δεν ανήκε σε κάποιον από τους δυο. Είναι καλό κάθε παιδί να έχει τα πράγματά του και το χώρο του ή έστω τη γωνιά του αν ο χώρος είναι περιορισμένος. Συζήτησε μαζί τους κάποιους κανόνες που θα πρέπει να ισχύουν για τους χώρους και τα πράγματά τους.

Σε κάποιες περιπτώσεις τα παιδιά με την κακή τους συμπεριφορά εκφράζουν οικογενειακά προβήματα, που μπορεί να είναι και ανεκδήλωτα. Άλλες φορές πάλι, μια ιδιαίτερη αδυναμία και ενασχόληση πχ. της γιαγιάς με το ένα παιδί διαταράσσει τη σχέση μεταξύ τους και τα κάνει να διεκδικούν πιο έντονα τους γονείς.

Κατερίνα

Σάββατο 22 Ιανουαρίου 2011

Χάπια ή ψυχοθεραπεία;

Είμαι 27 ετών. Πρόσφατα μου έχουν συμβεί διάφορα γεγονότα που με έκαναν χάλια και τώρα έχω κατάθλιψη. Άλλοι μου λένε να πάω σε ψυχίατρο να μου δώσει χάπια, άλλοι σε ψυχολόγο να κάνω συζήτηση. Ξέρω πως κάποια απλά ηρεμιστικά τα γράφουν και οι παθολόγοι. Φοβάμαι τα χάπια αλλά δεν ξέρω τι θα μου κάνει και η συζήτηση. Δεν ξέρω τι είναι καλύτερο. Παρακαλώ βοηθήστε με.
Ε.

Χαρακτηρίζεις την κατάστασή σου κατάθλιψη. Αφού όμως έχουν προηγηθεί συγκεκριμένα άσχημα γεγονότα, είναι πολύ πιθανό να βρίκεσαι απλώς σε κατάσταση θλίψης. Μεταξύ θλίψης και κατάθλιψης υπάρχει μεγάλη διαφορά. Η θλίψη είναι μια άπό τις αναμενόμενες και φυσιολογικές φάσεις αντίδρασης που περνά ο άνθρωπος μέχρι να ξεπεράσει μια κατάσταση που βίωσε τραυματικά. Η κατάθλιψη είναι ένας μόνιμος τρόπος θεώρησης των πραγμάτων και θεωρείται ψυχική δυσλειτουργία, έχοντας βέβαια πολλές διαβαθμίσεις.

 Η διάγνωση δεν έχει τόση σημασία. Όπως και να έχουν τα πράγματα, το θέμα είναι ότι εσύ περνάς δύσκολα και είναι πολύ καλό που έχεις αποφασίσει να κάνεις κάτι γι' αυτό.

Η ψυχοθεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή έχουν διαφορετικούς στόχους και συχνά χρησιμοποιούνται συνδυαστικά. Η ψυχοθεραπεία στοχεύει σε μια γενικότερη προσωπική ανάπτυξη του ατόμου, μέσα στην οποία επιδιώκεται η ανεύρεση και η θεραπεία των αιτιών που προκαλούν τις ψυχικές δυσλειτουργίες. Η φαρμακευτική αγωγή στοχεύει κυρίως στη βελτίωση των συμπτωμάτων. Πολλές φορές χρειάζεται να βελτιωθούν τα συμπτώματα έτσι ώστε το άτομο να μπορέσει να αναζητήσει και να παλέψει τις αιτίες.

Θα σου συνιστούσα να ξεκινήσεις με ψυχοθεραπεία. Αν αυτή από μόνη της αποδειχτεί πως λειτουργεί, δεν θα χρειαστείς χάπια. Την ανάγκη της φαρμακευτικής αγωγής θα τη συζητήσεις με τον θεραπευτή σου και μαζί θα κρίνετε αν χρειάζεται να απευθυνθείς και σε ψυχίατρο. Στην περίπτωση που χρειάζεται, θα κάνεις παράλληλα και ψυχοθεραπεία και φαρμακευτική αγωγή.

Το καλύτερο είναι να μη χρειαστείς φαρμακευτική αγωγή, αλλά ακόμη κι αν χρειαστείς δεν πρέπει να φοβάσαι. Μην πάρεις κανένα φάρμακο μόνη σου ή ζητήσεις ένα "απλό ηρεμιστικο" από παθολόγο. Η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, χορηγούμενη και παρακολουθούμενη από ψυχίατρο για όσο χρονικό διάστημα χρειάζεται, δεν είναι καμιά καταστροφή και θα σε κάνει να αξιοποιήσεις καλύτερα την ψυχοθεραπεία. Όσο η κατάστασή σου θα βελτιώνεται, ο γιατρός σου θα δημιουργήσει το κατάλληλο σχήμα για να διακόψεις σταδιακά τα χάπια.

Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν ακόμη ταμπού προκειμένου για τη συνεργασία με ψυχίατρο ή ακόμη και με ψυχολόγο. Όμως μια επιτυχημένη τέτοια συνεργασία μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά στο να ελαφρύνει μια κακή ψυχική κατάσταση και να μειώσει τη διάρκειά της. Και συνήθως από τέτοιες διαδικασίες βγαίνει ένας άνθρωπος πιο δυνατός απ' ότι ήταν αρχικά, πριν από την εμφάνιση των προβλημάτων.

Για την επιλογή των ειδικών ψυχικής υγείας που θα σε βοηθήσουν εμπιστεύσου το ένστικτό σου και μη διστάσεις να κάνεις δοκιμές πριν καταλήξεις.

Κατερίνα-Κώστας

Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2011

Άσκηση στο σπίτι

Είμαι 55 ετών, τραπεζική υπάλληλος. Ζω με τον άντρα μου και τα παιδιά έχουν φύγει από το σπίτι και κάνουν πλέον τη δική τους ζωή. Πάντα ήμουν κανονική σε βάρος και με την εμμηνόπαυση πάχυνα μόνο 3 κιλά. Κάνω όμως καθιστική ζωή και χρειάζομαι άσκηση. Κάθε πρωί ξυπνώ πιασμένη και δεν έχω αντοχή για τίποτα. Δεν έχω το κουράγιο να πάω σε γυμναστήριο. Σκέφτομαι να κάνω μερικές ασκήσεις μόνη μου καθημερινά και ίσως να πάρω κάποιο όργανο γυμναστικής στο σπίτι. Τι θα με συμβουλεύατε;
Μ.

Είναι καλό που δεν έχεις παχύνει. Να θεωρήσεις το σημερινό σου βάρος ως το ανώτερο βάρος που θα επιτρέψεις στον εαυτό σου να αποκτήσει.

Όσον αφορά την άσκηση, το γυμναστήριο δεν είναι αναγκαίο. Αρκεί μια δραστήρια καθημερινή ζωή για να διατηρήσει το σώμα σε μια καλή κατάσταση.

 Υπάρχουν μερικές απλές ασκήσεις που μπορείς να κάνεις μόνη σου στο σπίτι και να υποκαταστήσουν τα διάφορα όργανα γυμναστικής: ανέβασμα σκάλας (ανέβα μερικούς ορόφους 3-4 φορές), σχοινάκι (να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια!), διαδοχικό σήκωμα-κάθισμα στην καρέκλα αρκετές φορές, επιτόπου τροχάδην κ.ά. Υπάρχουν επίσης οι ισομετρικές ασκήσεις (σφίξιμο και χαλάρωση ορισμένων μυϊκών ομάδων) που μπορείς να κάνεις ακόμη και καθιστή και χωρίς να ιδρώνεις πχ. όταν βλέπεις τηλεόραση. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις τη φαντασία σου για να μετατρέψεις απλές καθημερινές κινήσεις και δραστηριότητες σε απλές ασκήσεις γυμναστικής.

Υπάρχουν μεγάλες μπάλες γυμναστικής στις οποίες όταν κάθεσαι μπορείς να κάνεις διάφορες ασκήσεις του κορμού και των άκρων προσπαθώντας ταυτόχρονα να κρατήσεις την ισορροπία σου. Αν θέλεις να πάρεις κάποιο όργανο γυμναστικής που να μην καταλαμβάνει πολύ χώρο, μπορείς να προτιμήσεις ένα στέπερ ή ένα στατικό ποδήλατο.

Κώστας

Προβλήματα στη μέση

Είμαι 43 χρονών και εδώ και δυο χρόνια αντιμετωπίζω προβλήματα με τη μέση μου που εμφανίζονται απροσδόκητα και με ταλαιπωρούν πολύ. Όλες οι εξετάσεις που έχω κάνει δεν έχουν βρει κάποια αιτία. Οι κρίσεις έχουν αφορμές άλλοτε κάποιες κινήσεις που όμως άλλες φορές δεν έχουν συνέπειες και άλλοτε κάποιο κρύωμα. Όταν αρχίσουν οι πόνοι παιδεύομαι να βρω μια θέση στο κρεβάτι για να μπορέσω να κοιμηθώ. Όμως ακόμη και ένας βήχας με κάνει να πονώ πολύ. Παίρνω mesulid, βάζω αλοιφές ή έμπλαστρα που με ανακουφίζουν και συνήθως κρατάει 2-3 μέρες. Μόνο που μετά πρέπει να προσέχω.
Μ.

Τα προβλήματα της μέσης είναι πολύ κοινά και έχουν σχέση με τη χρήση του σώματός μας πχ. με τον τρόπο που στεκόμαστε, περπατάμε, καθόμαστε (και ειδικά όταν καθόμαστε για πολλές ώρες μπροστά στην τηλεόραση στο σαλόνι ή είμαστε μισοξαπλωμένοι στην κρεβατοκάμαρα). Το υπερβάλλον βάρος, που ειδικά στους άντρες τοποθετείται γύρω από τη μέση, εκτός του δυσάρεστου αισθητικού αποτελέσματος  προκαλεί επιβάρυνση στη σπονδυλική στήλη λόγω της κακής κατάστασης των κοιλιακών μυών.

Η ενδυνάμωση και η καλή κατάσταση των κοιλιακών μυών είναι η καλύτερη προστασία για τις ευαισθησίες της σπονδυλικής στήλης. Ο ανθρώπινος κορμός στηρίζεται και αντλεί τη δύναμή του από τη σπονδυλική στήλη αλλά κυρίως από τους κοιλιακούς μύες.

Για συμπτωματική ανακούφιση, μπορείς να χρησιμοποιείς τοπικά και τη θερμότητα ή έμπλαστρα. Να αποφεύγεις να σηκώνεις υπερβολικά βάρη και όταν σηκώνεις κάτι να το διατηρείς πολύ κοντά στο σώμα.

Κώστας

Πέμπτη 20 Ιανουαρίου 2011

Χωρίζουμε και τα ξαναφτιάχνουμε

Έίμαι 33 ετών και έχω μια σχέση εδώ και τέσσερα χρόνια. Αγαπιόμαστε αλλά συνεχώς τσακωνόμαστε,  χωρίζουμε και τα ξαναφτιάχνουμε. Αυτό συμβαίνει από την αρχή της σχέσης μας. Έχουμε περάσει διαστήματα κάποιων μηνών χωριστά αλλά πάντα τα ξαναβρίσκουμε, περνάμε ένα διάστημα καλά και μετά πάλι τα ίδια. Σκεφτόμαστε να παντρευτούμε γιατί τα χρόνια περνούν, αλλά διστάζω. Με έχει κουράσει πολύ αυτή η κατάσταση.
Δ.

Οι συνεχείς τσακωμοί και χωρισμοί δείχνουν πως υπάρχουν άλυτα χρόνια προβλήματα στη σχέση σας. Αφού η κατάσταση συνεχίζεται τόσα χρόνια, είναι πιθανό να έχετε βολευτεί στο μοτίβο χωρίζουμε-τα ξαναφτιάχνουμε και υποσυνείδητα να πιστεύετε πως η σχέση σας δεν κινδυνεύει και δεν χρειάζεται να κάνετε κάτι πιο δραστικό γι' αυτή.

Μετά από ένα χωρισμό, συχνά λειτουργεί η συνήθεια, η νοσταλγία και οι ωραίες στιγμές του παρελθόντος, που μας κάνουν να επανασυνδεθούμε. Ένα μικρό διάστημα χωρισμού δεν αρκεί όμως για να αλλάξουν δυο άνθρωποι προς την επιθυμητή κατεύθυνση και να μπορέσουν στη νέα φάση να συνυπάρξουν χωρίς σοβαρά προβλήματα. Η αλλαγή επέρχεται ή με διαδικασία προσωπικής ανάπτυξης και των δυο ατόμων ή με την πάροδο πολλών χρόνων, οπότε αναπόφευκτα τις αλλαγές τις φέρνει η εμπειρία της ζωής. Ακόμη όμως και σ' αυτές τις περιπτώσεις, δεν είναι καθόλου σίγουρο πως τα δυο άτομα θα αλλάξουν προς την επιθυμητή κατεύθυνση.

Όταν είστε μαζί και σε ήρεμη κατάσταση, προσπαθήστε να εντοπίσετε τα προβλήματά σας, να τα συζητήσετε και να λάβετε αποφάσεις για το πώς θα τα αντιμετωπίσετε. Πολύ καλό θα ήταν να ενταχτείτε μαζί σε συμβουλευτική διαδικασία ζευγαριού. Αν δεν καταφέρετε να επιλύσετε την κατάσταση και συνεχίσετε έτσι, κάποια στιγμή θα έρθει η οριστική ρήξη, αλλά είναι πιθανό μέχρι τότε να έχετε ταλαιπωρηθεί πολύ.

Όσο η κατάσταση συνεχίζεται έτσι, εννοείται πως δεν πρέπει να προχωρήσετε σε επισημοποίηση. Από τη γνωριμία ως το γάμο και την απόκτηση παιδιών μια σχέση περνά διαδοχικά στάδια και αν ένα στάδιο δεν είναι πολύ ικανοποιητικό δεν πρέπει να περνάμε στο επόμενο με την αφελή ελπίδα ότι εκεί θα λυθούν όλα τα προβλήματα.

Κατερίνα

Ο γιος μου είναι εθισμένος στον υπολογιστή

Ο γιος μου είναι 22 ετών, φοιτητής. Από μικρός είχε μανία με τον υπολογιστή, αλλά από τότε που πέρασε στο πανεπιστήμιο είναι όλη τη νύχτα κολλημένος στον υπολογιστή και τη μέρα κοιμάται. Δεν βγαίνει όπως όλα τα παιδιά. Με τις σπουδές του δεν ασχολείται. Λέει πως έχει φίλους μέσω διαδικτύου και παίζει μαζί τους κάποια παιχνίδια. Ανησυχώ πολύ. Το παιδί μου δεν ζει φυσιολογική ζωή. Του έχουμε μιλήσει και με το καλό και με το άσχημο, αλλά τίποτα.
Β.

Φαίνεται πως ο γιος σου είναι εθισμένος στον υπολογιστή και, όπως συμβαίνει με όλες τις εξαρτήσεις, η ζωή του περιστρέφεται γύρω από το αντικείμενο της εξάρτησής του.  Η εξάρτηση από τον υπολογιστή κατά κανόνα εκφράζει μια προσπάθεια το άτομο να κρυφτεί από τον κόσμο και να καταφύγει σε ένα ασφαλές εικονικό περιβάλλον. Δυστυχώς δεν μπορείς να τον αναγκάσεις να κάνει κάτι αν  ο ίδιος δεν συνειδητοποιήσει οτι έχει πρόβλημα. Πώς είναι οι σχέσεις σας μαζί του; Υπάρχει διάλογος;  Εκφράστε τις ανησυχίες σας σε μια ήρεμη συζήτηση και μετά περάστε σε πιο δραστικά μεσα: Έχετε θέσει κάποιο χρονικό ορίζοντα για να τελειώσει τις σπουδές του; Αφού πρακτικά δεν σπουδάζει, θα πρέπει να εργάζεται για να κερδίζει το χαρτζιλίκι του.  Η καλύτερη λύση θα ήταν να ενταχτεί σε συμβουλευτική διαδικασία η οποία θα περιλάβει και κάποιες οικογενειακές συνεδρίες.

Στη συνέχεια επισυνάπτω ένα κείμενο που επιχειρεί να αναλύσει το θέμα των εξαρτήσεων και ειδικά της εξάρτησης από τον υπολογιστή. Είναι ένα απόσπασμα από το νέο βιβλίο που ετοιμάζω, με τίτλο "ΑΝΤΡΕΣ".

Κατερίνα

"Το λυπηρό φαινόμενο των εξαρτήσεων προκύπτει ως συνδυασμός μιας προσωπικότητας με εξαρτητικές τάσεις και πολλών άλλων παραγόντων. Μεγάλο ρόλο παίζει η σημερινή κοινωνική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από την απομόνωση της οικογένειας και του ατόμου από το κοινωνικό σύνολο, τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που κάθε μέρα διογκώνονται, την ιδεολογική αστάθεια, την υποβάθμιση των αξιών, η διαθεσιμότητα των εξαρτητικών μέσων, τα οικονομικά κυκλώματα που βρίσκονται πίσω από αυτά κ.ά.

Η νέα μορφή εξάρτησης που αφορά τον υπολογιστή είναι απολύτως νόμιμη και μάλιστα πολύ καλά αποδεκτή στους νεανικούς κύκλους.

Ένα νέο άτομο είναι πιθανό να καταφύγει σ’ αυτήν:

  • για να κοινωνικοποιηθεί σε μια ομάδα που χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένη κουλτούρα. Το άτομο που θα επιλέξει αυτού του είδους την κοινωνικοποίηση φοβάται την «κανονική» κοινωνικοποίηση και αισθάνεται πιο ασφαλές στη μοναξιά του και στην εικονική πραγματικότητα. Μέσα σ’ αυτή μπορεί να εμφανίζεται και να εξαφανίζεται κατά βούληση, να δημιουργεί  διάφορες προσωπικότητες και να τις χρησιμοποιεί κατά περίπτωση. Πρόκειται δηλαδή για μια πολύ «βολική» κοινωνικοποίηση που μπορεί να καλύψει μεγάλες ανασφάλειες. 
  • για να ξεχωρίσει από τους άλλους και να διακηρύξει την ανεξαρτησία και την αυτονομία του. Παλιότερα, οι σημαντικές μεταβάσεις στη ζωή του ανθρώπου γίνονταν μέσα από συγκεκριμένες κοινωνικές διαδικασίες και συχνά επισφραγίζονταν από συγκεκριμένες τελετές. Σήμερα, τόσο τη διαδικασία της εξατομίκευσης όσο και τη διαδικασία της κοινωνικοποίησης του νέου την έχει αναλάβει εξολοκλήρου η οικογένεια και ο ίδιος. Οι φορείς αυτοί συχνά αποτυγχάνουν στο έργο τους, οπότε η εξάρτηση μπορεί να λειτουργήσει ως αποτυχημένο υποκατάστατο εξατομίκευσης, ανεξαρτησίας και διαφοροποίησης από τη μάζα.
  • για να διασκεδάσει και να χαλαρώσει. Μέσα από την εξάρτηση τα άτομα που δεν έχουν αναπτύξει επαρκείς κοινωνικούς και συναισθηματικούς δεσμούς και οργανωμένες άμυνες αισθάνονται ότι χαλαρώνουν, ξεπερνούν τις ανασφάλειές τους, απελευθερώνονται από τα «πρέπει» τους, έχουν την αίσθηση της πληρότητας και του ελέγχου της ζωής τους. Καταφεύγουν σ’ έναν φανταστικό κόσμο, όπου νομίζουν ότι βρίσκουν την ψυχική ισορροπία, ικανοποίηση και ολοκλήρωση που αποζητούν.
  • για να αισθανθεί διαφορετικός και ικανός σε έναν τομέα που είναι σήμερα «της μόδας». Μέσα από την αίσθηση αυτή, ο νέος έχει την ψευδαίσθηση της διαφορετικότητας, της αντίστασης προς το κατεστημένο, οικογενειακό και κοινωνικό, και «ηρωοποιείται».

Ψυχική εξάρτηση από τον υπολογιστή υπάρχει όταν κάποιος τον χρησιμοποιεί με σκοπό τη βελτίωση της γενικής ψυχικής του κατάστασης, τη μείωση της επίδρασης επώδυνων καταστάσεων ή τη χαλάρωση από ψυχικές εντάσεις, χωρίς να είναι σε θέση να ξεφύγει από τη «λύση» αυτή.  Αποφεύγει να αντιμετωπίσει την κατάσταση με διάφορες προφάσεις και περνά όλο και περισσότερο χρόνο στον υπολογιστή, ακριβώς όπως οι χρήστες ουσιών επιθυμούν όλο και μεγαλύτερες ποσότητες ουσίας για να αισθανθούν καλά. Χαρακτηριστική είναι η συγκέντρωση όλων τον τομέων της ζωής του ατόμου στον υπολογιστή και  η σταδιακή αποχώρησή του από την καθημερινή ζωή.

Όλοι οι εθισμοί αποτελούν πολυπαραγοντικά φαινόμενα. Οι παράγοντες αυτοί μπορούν να ομαδοποιηθούν σε τρεις κατηγορίες, δημιουργώντας το «τρίγωνο της εξάρτησης»: Προσωπικότητα, μικρο-περιβάλλον και μακρο-περιβάλλον......"

Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2011

Το παιδί και η νέα σύντροφος

Είμαι 42 ετών, διαζευγμένος πέντε χρόνια και πατέρας ενός γιού 7 ετών. Έχω πολύ καλές σχέσεις με το παιδί και το παίρνω κάθε Σαββατοκύριακο.
΄Εχω μια σοβαρή σχέση  και πρόσφατα αρχίσαμε να ζούμε μαζί. Το πρόβλημα είναι πως η σύντροφός μου τελευταία δεν τα πάει καλά με το παιδί. Αυτό ξεκίνησε από τη στιγμή της συμβίωσης. Λέει πως όλο με το παιδί ασχολούμαι και την παραμελώ, πως δεν έχουμε ένα ελεύθερο Σαββατοκύριακο και τι θα γίνει αν στο μέλλον παντρευτούμε και αποκτήσουμε δικό μας παιδί. Πιέζομαι πολύ από την κατάσταση.
Τ.

Με τη συμβίωση άλλαξε προφανώς η δυναμική των σχέσεων μεταξύ όλων σας. Με την πρώην σύζυγό σου έχεις καλές σχέσεις; Μια πιθανή αρνητική της στάση προς τη νέα σου ζωή είναι δυνατό να έχει επηρεάσει το παιδί, ακόμη κι αν εκείνη δεν του έχει πει τίποτα κακό.

Η σύντροφός σου αισθάνθηκε πως η σχέση σας απειλείται από το παιδί. Μήπως είχε πολλά όνειρα για τη συμβίωσή σας και κάτι δεν ήρθε όπως το περίμενε; Μήπως δεν ασχολείσαι αρκετά και ουσιαστικά μαζί της τώρα που ζείτε στο ίδιο σπίτι; Συζητήστε αν την πειράζει κάτι. Αρχικά, πρέπει να την κάνεις να αισθανθεί σιγουριά για τη σχέση σας δείχνοντας με λόγια και με πράξεις πόσο σημαντική είναι για σένα.

Από την άλλη μεριά η σχέση σου με το παιδί σου είναι αδιαπραγμάτευτη. Η σύντροφός σου σε γνώρισε και σε επέλεξε μαζί με αυτό και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να το παρεμελήσεις, ειδικά τώρα με τη νέα συμβίωση. Θα πρέπει να φτιάξει τη σχέση της με το παιδί και εσύ πρέπει να βοηθήσεις και τις δυο πλευρές.

Χρειάζεται να βρεις μια ισορροπία ανάμεσα στους ρόλους του συντρόφου και του πατέρα που έχεις αναλάβει. Φρόντισε να περνάτε πότε-πότε ένα Σαββατοκύριακο μόνοι με τη σύντροφό σου και κατά προτίμηση να πηγαίνετε κάποια εκδρομή ή να κάνετε άλλες δραστηριότητες που σας αρέσουν. Σε τέτοια περίπτωση θα μπορούσες να ασχοληθείς με το παιδί μεσοβδόμαδα. Φρόντισε και μ' αυτό να κάνεις κάποιες δραστηριότητες μόνος, χωρίς την απαραίτητη παρουσία της συντρόφου σου.  Όταν είστε και οι τρεις μαζί, μην παραμελείς τον έναν έναντι του άλλου και άφησέ τους να κάνουν και κάποια πράγματα μόνοι οι δυο τους.

Ένα νέο σύστημα χρειάζεται χρόνο για να βρει ισορροπίες. Η ανησυχία της συντρόφου σου για το μέλλον, όταν θα έχετε δικό σας παιδί, θα καταλαγιάσει αν η τωρινή κατάσταση ομαλοποιηθεί.

Κατερίνα

Το αλάτι κάνει καλό ή κακό;

Ο άντρας μου έχει υψηλή πίεση και δεν πρέπει να τρώει αλάτι. Επειδή λένε πως το αλάτι είναι βλαβερό, τον τελευταίο καιρό το έχω κόψει από τη διατροφή όλων μας στην οικογένεια. Κάπου διάβασα όμως πως το φυσικό αλάτι είναι ωφέλιμο για την υγεία και φοβάμαι μήπως κάνω κακό. Εγώ έχω χαμηλή πίεση. Τα παιδιά διαμαρτύρονται ότι το φαγητό είναι άνοστο. Το αλάτι είναι τελικά καλό ή κακό για τον άνθρωπο; Να το χρησιμοποιούμε στο σπίτι;
Μ.

Το αλάτι υπάρχει σε επάρκεια στη φύση και στο φυτικό και στο ζωικό βασίλειο. Όλα τα τρόφιμα περιέχουν από τη φύση τους αλάτι. Η προσθήκη από μας αλατιού στις τροφές αφορά μόνο τον τομέα της γεύσης που διαφέρει από άτομο σε άτομο.

Η προσθήκη αλατιού είναι μία κοινωνική συνήθεια η οποία βοηθά και στην κατανάλωση περισσότερων ποτών, γι’ αυτό εξάλλου και το αλάτι χρησιμοποιείται κατά κόρον στα εστιατόρια. Εμένα προσωπικά, όπως και σε πολλούς άλλους, ποτέ δεν μου άρεσε να αλλοιώνω τη φυσική γεύση των τροφών με την προσθήκη αλατιού. Η στάση μου αυτή πέρασε με τα χρόνια και στην οικογένειά μου.

Το επιπλέον αλάτι δεν προσφέρει τίποτα στην υγεία μας παρά μόνο προβλήματα με κατακράτηση υγρών και αύξηση της αρτηριακής πίεσης, που αποτελεί τη μεγάλη μάστιγα του καιρού μας και στα δυο φύλα.

Μη φοβάσαι που δεν τρώτε αλάτι, αυτό βοηθά τη μακροζωία. Όσο για τα παιδιά, αυτά γενικά αρέσκονται στις έντονες γεύσεις. Σ’ αυτό συμβάλλει και ο «εθισμός» τους στα έτοιμα σκευάσματα που συνηθίζονται σ’ αυτή την ηλικία (πατατάκια, γαριδάκια κ.ά.). Για να γίνουν πιο γευστικά τα φαγητά θα μπορούσαμε να μειώσουμε το αλάτι έναντι του πιπεριού ή άλλων φυσικών μπαχαρικών και καρυκευμάτων (λεμόνι, ρίγανη, κανέλλα, μοσχοκάρυδο κτλ.). Αν χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε μικρές ποσότητες αλατιού, προτιμήστε το φυσικό αλάτι θαλάσσης ή το αλάτι Ιμαλαϊων.

Πάντως οι  βασικές ουσίες προς αποφυγήν στις τροφές μας είναι οι τρεις άσπρες σκόνες: αλεύρι, αλάτι, ζάχαρη.

Κώστας

Τριχόπτωση

Έχω πρόβλημα τριχόπτωσης που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πιο έντονο. Όταν ήμουν μικρότερη τα μαλλιά μου δεν αραίωναν. Τώρα που είμαι 48, η αραίωση έχει γίνει αισθητή. Για να βοηθήσω την κατάσταση τα διατηρώ κοντά και τα βάφω μόνο με φυτικές βαφές, δεν πηγαίνω στο κομμωτήριο ούτε και χρησιμοποιώ πιστολάκι. Τι άλλο μπορώ να κάνω; Μήπως μου λείπει κάποια βιταμίνη;
Φ.

Κάποια φαινόμενα τριχόπτωσης στις γυναίκες αρχίζουν από την προκλιμακτηριακή περίοδο λόγω της μεταβολής των ορμονών. Η κατάσταση μπορεί να επιταθεί από την «κακοποίηση» των τριχών με προϊόντα περιποίησης και καλλωπισμού, αλλά φαίνεται πως για σένα δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Στις γυναίκες γενικά η τριχόπτωση ευνοείται  από την εμμηνορυσία, οπότε μειώνονται οι αποθήκες σιδήρου του οργανισμού.

Πολλές γυναίκες για να εμποδίσουν το φαινόμενο της αποβολής τριχών αραιώνουν τα διαστήματα μεταξύ των λουσιμάτων. Αυτό δεν φαίνεται να προσφέρει κάποια ουσιαστική βοήθεια.

Καλό είναι να ελέγξεις τα επίπεδα σιδήρου στο αίμα σου και ενδεχομένως να πάρεις συμπλήρωμα σιδήρου για κάποιο διάστημα. Το στρες φαίνεται να επηρεάζει την αποβολή τριχών και η καταπολέμησή του αποβαίνει θετική σε όλα τα επίπεδα.

Κώστας

Κόπωση

Είμαι 60 χρονών, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα υγείας, όπως προέκυψε από πρόσφατο τσεκάπ. Παρ' όλα αυτά νιώθω συνεχώς τις δυνάμεις μου να με εγκαταλείπουν. Δεν αντέχω να περπατήσω μέχρι το περίπτερο και χρησιμοποιώ το αυτοκίνητό μου για μικρές αποστάσεις. Λαχανιάζω στις σκάλες. Πολλές φορές αποφεύγω να έρθω σε επαφή με τη γυναίκα μου γιατί νιώθω ότι αυτό με εξαντλεί. Παίρνω μια πολυβιταμίνη, αλλά δεν είδα διαφορά. Μήπως πρέπει να αλλάξω διατροφή; Μήπως να πάρω κάποιο άλλο τονωτικό;
Κ.

Το θέμα της κόπωσης είναι ένα πολύ συνηθισμένο παράπονο των ανθρώπων κάθε ηλικίας. Η κόπωση στο μεγαλύτερο ποσοστό της είναι ψυχοσωματικής φύσης και σε μικρότερο ποσοστό έχει σχέση με τον τρόπο ζωής (ύπνος, διατροφή, υπερβολές κάθε είδους) και σε λίγες περιπτώσεις μπορεί να κρύβει την αρχή μιας παθολογίας.

Πόσον καιρό παρουσιάζεται η κόπωση; Μπορεί αυτό να συνδυαστεί με κάποιες αλλαγές στη ζωή σου; Είχαν παρουσιαστεί ανάλογα συμπτώματα παλιότερα; Αν πρόκειται για ένα πρόσφατο φαινόμενο που δεν συνδέεται με συγκεκριμένες καταστάσεις, καλός θα ήταν ένας πιο εμπεριστατωμένος έλεγχος και συζήτηση με τον γιατρό σου.

Αν θέλεις δώσε μας παραπάνω πληροφορίες.

Κώστας

Τρίτη 18 Ιανουαρίου 2011

Οι γονείς μου θέλουν να παντρευτώ

Είμαι 38 ετών, ανεξάρτητη, εργαζόμενη, με πολλούς φίλους και ενδιαφέροντα. Ζω τα τελευταία 10 χρόνια μόνη μου. Είχα ως τώρα αρκετές  σχέσεις, αλλά καμιά τους δεν κατέληξε σε γάμο. Αυτή την εποχή έχω μια σχέση αλλά δεν ξέρω πού θα καταλήξει. Δεν μπορώ να πω πως ενδιαφέρομαι οπωσδήποτε για γάμο, ούτε πως τον απορρίπτω. Θα μπορούσα να παντρευτώ μόνο αν εύρισκα τον κατάλληλο, αλλιώς προτιμώ να μείνω μόνη. Γενικά αντιμετωπίζω το θέμα χαλαρά. Το πρόβλημα είναι οι γονείς μου. Είμαι μοναχοκόρη και έχω καλές σχέσεις μαζί τους. Συνεχώς με πιέζουν να παντρευτώ λέγοντας πως τα χρόνια περνούν, στενοχωριούνται που είμαι μόνη και θέλουν να δουν εγγονάκια. Το θέμα αυτό αναφέρεται συνεχώς και με καταπιέζει. Από την άλλη πλευρά δεν θέλω να τους στενοχωρώ.
Τ.

Την άποψη σου για το γάμο τη βρίσκω απόλυτα υγιή και γενικά φαίνεται πως στο θέμα αυτό τα έχεις ξεκαθαρίσει με τον εαυτό σου τα πράγματα. Ευχάριστη διαπίστωση, όταν πολλές σύγχρονες γυναίκες επιδιώκουν με μανία το γάμο και αγχώνονται θεωρώντας ότι έχουν "ημερομηνία λήξης", επηρεασμένες από τα κοινωνικά στερότυπα.

Οι γονείς σου όμως φαίνεται πως είναι θύματα των στερεοτύπων αυτών, όπως συμβαίνει με τους περισσότερους γονείς της γενιάς αυτής. Σίγουρα "θέλουν το καλό σου", αλλά αυτό που θέλουν είναι αυτό που οι ίδιοι θεωρούν καλό σου. Πρόκειται για τη δική σου ζωή και έχεις κάθε δικαίωμα να τη ζήσεις σύμφωνα με τις δικές σου απόψεις. Και η δική τους άποψη είναι σεβαστή και έχουν δικαίωμα να την εκφράζουν, αφού μάλιστα έχετε καλές σχέσεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως εσύ θα την ενστερνιστείς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αλλάξεις τον τρόπο ζωής σου και την ιδεολογία σου για να τους ευχαριστήσεις. Αν κάνεις κάτι τέτοιο (πχ. οδηγηθείς σε ένα γάμο που δεν είναι απόλυτη επιλογή και επιθυμία σου) δεν θα είσαι ευτυχισμένη, οπότε δεν θα είναι ευτυχισμένοι και οι γονείς σου.

Καλό είναι βέβαια να αντιμετωπίσεις το θέμα με λεπτότητα και να μην αφήσεις την αντίθεση αυτή να διαβρώσει τη σχέση σου με τους γονείς σου. Τους έχεις ξεκαθαρίσει τις απόψεις και τις προθέσεις σου σε μια ήρεμη συζήτηση; Αν ναι, δεν χρειάζεται να επανέρχεσαι. Μπορείς να τους λες πως το θέμα το έχετε συζητήσει και δεν ωφελεί να το ξανασυζητάτε. Μπορείς εξάλλου να χρησιμοποιείς και λίγο χιούμορ, είναι προτιμότερο από τους εκνευρισμούς και τις φωνές!  

Οι γονείς σου έχουν κοινωνική ζωή και ενδιαφέροντα έτσι ώστε να μη ζουν επικεντρωμένοι σε σένα; Κάνε ό,τι μπορείς για να τους βοηθήσεις προς αυτή την κατεύθυνση.

Είναι καλύτερο να μην τους ενημερώνεις για την προσωπική σου ζωή, για να μην σε ενοχλούν με ερωτήσεις και να μην τους δημιουργούνται ψεύτικες ελπίδες.

Κατερίνα

Η σχέση με τον παντρεμένο

Είμαι 40 ετών και έχω σχέση 3 χρόνια με έναν παντρεμένο. Είμαστε και οι δυο ερωτευμένοι. Στο γάμο του δεν τα πάει καλά, με τη γυναίκα του δεν έχει καμιά σχέση. Στην αρχή έλεγε πως θα χωρίσει, αλλά πλέον δηλώνει πως δεν μπορεί να  διαλύσει την οικογένειά του για να μην πληγωθούν τα παιδιά που βρίσκονται στην εφηβεία. Εγώ δεν αντέχω άλλο να κρυβόμαστε, αλλά δεν μπορώ να φύγω γιατί τον αγαπώ. Όλο χωρίζουμε και ξανασμίγουμε. Κάποιες φορές νιώθω και ενοχές που χαλάω μια οικογένεια. Υποφέρουμε και οι δυο. Βρίσκομαι σε αδιέξοδο.
Κ.

Δεν θα ασχοληθώ με το "ηθικό" μέρος της ιστορίας, ούτε φυσικά θα σου επιρρίψω ευθύνες που "χαλάς μια οικογένεια". Για να μπει σε μια σχέση τρίτο άτομο, σημαίνει πως η σχέση είναι ήδη διαβρωμένη. Εξάλλου, αν κάποιος έπρεπε να έχει ενοχές, είναι ο φίλος σου που είναι παντρεμένος και όχι εσύ.

Γενικός κανόνας: Υποφέρετε και οι δυο, αλλά κανένας δεν παραμένει σε μια σχέση αν δεν έχει κάποιο προσωπικό "όφελος" με την ευρεία έννοια του όρου.

Σχετικά με το φίλο σου: Η οικογένεια, τα παιδιά, τα κοινά οικονομικά, η συνήθεια, το "τι θα πει ο κόσμος" αποτελούν ισχυρά "οφέλη" για να παραμείνει κάποιος σε ένα γάμο. Πόσο μάλλον αν ταυτόχρονα μπορεί να καλύπτει τις συναισθηματικές και ερωτικές του ανάγκες με μια άλλη γυναίκα η οποία δεν έχει πρακτικές απαιτήσεις. Λες πως είναι ερωτευμένος μαζί σου. Το θέμα είναι πόσο ερωτευμένος. Προφανώς ο έρωτάς του δεν είναι αρκετά ισχυρός ώστε να του δώσει το κίνητρο να μπει στα προβλήματα ενός διαζυγίου.

Σχετικά με σένα: Είναι πιθανό να επέλεξες μια σχέση που δεν μπορεί να σταθεροποιηθεί επειδή υποσυνείδητα φοβάσαι τη δέσμευση. Είναι πιθανό να έχεις βολευτεί κι εσύ σε μια κατάσταση με περιορισμένες ευθύνες. Μήπως υποσυνείδητα πιστεύεις πως δεν σου αξίζει ένας άντρας που θα είναι αφοσιωμένος μόνο σε σένα; 
Πώς είναι η υπόλοιπη ζωή σου; Έχεις φίλους; Βγαίνεις; Ή κάθεσαι και περιμένεις πότε θα μπορέσει ο φίλος σου να σου διαθέσει χρόνο; Τι επιθυμείς για τη ζωή σου; Θέλεις απλώς μια ευχάριστη σχέση ή επιδιώκεις να κάνεις οικογένεια;

Οι σχέσεις χωρίζω-τα ξαναφτιάχνω είναι ό,τι χειρότερο για την ψυχική ισορροπία των μελών τους. Υπάρχουν δυο επιλογές: Ή αντιμετωπίζεις τη σχέση επιφανειακά, δηλαδή φροντίζεις κι εσύ να κάνεις παράλληλα τη ζωή σου, ή χωρίζεις οριστικά. Υπάρχουν ένα σωρό ελεύθεροι άντρες out there!

Επισυνάπτω το σχετικό κεφάλαιο του βιβλίου μου ΓΥΝΑΙΚΕΣ- παλεύοντας με τα κοινωνικά στερότυπα, ΣΑΒΒΑΛΑΣ 2010

H σχέση με τον παντρεμένο

« Ο Γιάννης προσπαθεί, αλλά όλο τυχαίνουν γεγονότα που τον εμποδίζουν να πάρει την οριστική απόφαση να απομακρυνθεί από την οικογένειά του. Ονειρεύομαι αυτή τη μέρα… Δεν ζητώ σπουδαία πράγματα: Να μην κοιτάζουμε το ρολόι όταν είμαστε μαζί. Να πάμε μια φορά μαζί στην αγορά για ψώνια. Να είμαστε ένα κανονικό ζευγάρι. Να μπορώ να απολαμβάνω το παρόν και να μη ζω με το όνειρο ενός αβέβαιου μέλλοντος…»

Η Δανάη είναι 35 ετών, δικηγόρος. Έρχεται στη συμβουλευτική διαδικασία για να ελέγξει τη φοβία της για τα μέσα συγκοινωνίας και ειδικά για το αεροπλάνο. Είναι μια ευπαρουσίαστη και μορφωμένη σύγχρονη γυναίκα, με έντονη προσωπικότητα. Το πρόβλημα με τα μέσα συγκοινωνίας άρχισε να παρουσιάζεται πριν από δυο χρόνια με τη μορφή απροθυμίας να χρησιμοποιήσει κάθε δημόσιο μέσο συγκοινωνίας και να μπει σε αυτοκίνητο που δεν οδηγεί η ίδια. Το πρόβλημα σταδιακά έγινε πιο έντονο. Τους τελευταίους μήνες αρνείται να μπει σε οποιοδήποτε δημόσιο μέσο αστικής συγκοινωνίας και αποφεύγει να χρησιμοποιήσει ακόμα και το δικό της αυτοκίνητο, ειδικά σε πολυσύχναστους δρόμους ή σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας. Η τελευταία της απόπειρα να μπει σε αεροπλάνο συνοδεύτηκε από μια κρίση πανικού με έντονα σωματικά συμπτώματα που κατέληξαν σε λιποθυμία.

Έρχεται έτοιμη να δουλέψει πάνω στο πρόβλημά της αλλά απρόθυμη να παρουσιάσει το ευρύτερο πλαίσιο της ζωής της. Αυτό είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο στην έναρξη της θεραπείας: Το άτομο επιθυμεί να επικεντρωθεί στο πρόβλημά του με στόχο την εξάλειψη των συμπτωμάτων και δεν είναι διατεθειμένο να μπει σε μια βαθύτερη διερεύνηση της ζωής του με στόχο τη αναζήτηση των αιτίων. Οι σχολές ψυχοθεραπείας διχάζονται σχετικά με το θέμα αυτό. Άλλες σχολές επικεντρώνονται στα συμπτώματα και άλλες στα αίτια. Προσωπική μου άποψη είναι πως τα συμπτώματα και τα αίτια είναι καλό να δουλεύονται παράλληλα, μέσα σε ένα πλαίσιο συνθετικής οπτικής. Το ίδιο ισχύει και με το τρίπτυχο παρόν-παρελθόν-μέλλον. Η θεραπεία είναι καλό να ξεκινά από το «εδώ και τώρα» του συμβουλευμένου και με αφορμές που δίνονται στο παρόν να μετακινείται κατά περίπτωση στο παρελθόν και στο μέλλον.

Η Δανάη κατάγεται από την Κρήτη όπου ζει η οικογένειά της. Ο πατέρας της που ήταν έμπορος έχει πεθάνει πριν από λίγα χρόνια και η μητέρα της βρίσκεται σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση μετά το θάνατό του. Υπάρχει ένας μεγαλύτερος αδελφός, παντρεμένος από χρόνια και πατέρας τριών παιδιών, που έχει αναλάβει την επιχείρηση του πατέρα.

Η Δανάη ήρθε στην Αθήνα για σπουδές και παρέμεινε. Εργάζεται σε ένα μεγάλο δικηγορικό γραφείο και δίνει μεγάλη σημασία στην καριέρα της. Τα τελευταία επτά χρόνια διατηρεί σχέση με το Γιάννη, συμβολαιογράφο, που είναι κατά δεκαπέντε χρόνια μεγαλύτερός της, παντρεμένος και πατέρας δυο μεγάλων παιδιών.  Η σχέση αυτή έχει γίνει κεντρικό στοιχείο της ζωής της. Του είναι πολύ αφοσιωμένη και ρυθμίζει το χρόνο της σύμφωνα με το δικό του περιορισμένο ελεύθερο χρόνο. Παραδέχεται πως η κατάσταση αυτή δεν της αρέσει, αλλά δεν έχει το κουράγιο να διακόψει τη σχέση γιατί ο σύντροφός της σημαίνει πολλά γι’ αυτήν.

Ο Γιάννης είχε παντρευτεί νέος και τώρα έχει ένα γιο 22 ετών, φοιτητή Νομικής, και μια κόρη που φοιτά στο λύκειο. Όπως ισχυρίζεται ο ίδιος, η σχέση του με τη σύζυγό του είναι τυπική και βασίζεται στα κοινά οικονομικά συμφέροντα και στο κοινό ενδιαφέρον για τα παιδιά τους. Συχνά αναφέρεται σε ένα μελλοντικό διαζύγιο, αλλά πάντα τη συγκεκριμένη περίοδο υπάρχουν λόγοι που τον αποτρέπουν. Πριν από επτά χρόνια, όταν ξεκίνησε η σχέση του με τη Δανάη, ο γιος του έμπαινε σε μια δύσκολη εφηβεία και χρειαζόταν την άμεση επίβλεψή του. Στη συνέχεια η σύζυγός του πέρασε ένα πρόβλημα υγείας. Ακολούθησαν οι εξετάσεις για την απόκτηση της άδειας συμβολαιογράφου και έπειτα η αλλαγή επαγγέλματος, που τον πρώτο καιρό συνοδεύτηκε από κάποια οικονομικά προβλήματα. Σειρά είχαν οι Πανελλήνιες Εξετάσεις του γιού και στη συνέχεια η φοίτησή του σε Νομική Σχολή εκτός Αθηνών. Ο νεαρός έχει κάποια προβλήματα προσαρμογής στην πόλη που σπουδάζει και χρειάζεται τη συνεχή συμπαράσταση του πατέρα του. Η κόρη του είναι ένα δειλό και ευαίσθητο κορίτσι και αντιμετωπίζει μεγάλο άγχος στο λύκειο, η επίδοσή της είναι κακή και δεν επιδιώκει να σπουδάσει. Η στάση του κοριτσιού έχει επηρεάσει όλη την οικογένεια και έχει διαταράξει την ισορροπία της.

Η Δανάη απαριθμεί όλα αυτά τα προβλήματα του Γιάννη προσπαθώντας να τον δικαιολογήσει. Στην πραγματικότητα προσπαθεί να δικαιολογήσει στον ίδιο της τον εαυτό το γεγονός ότι διατηρεί τη σχέση μαζί του. Αυτό είναι άλλο ένα συνηθισμένο φαινόμενο στη θεραπεία. Τα πρακτικά προβλήματα προβάλλονται ως βασικός λόγος για τον οποίο κάποιος παραμένει σε μια σχέση έστω κι αν αυτή δεν τον ικανοποιεί: τα παιδιά, η οικονομική κατάσταση, τα διάφορα οικογενειακά προβλήματα αποτελούν μια πολύ καλή δικαιολογία για να μην αναλαμβάνει κάποιος την ευθύνη της ζωής του. Είναι σίγουρο πως τα πρακτικά προβλήματα καθιστούν πιο δύσκολες κάποιες επιλογές, αν όμως οι επιλογές αυτές αποτελούν συνειδητή και σταθερή απόφαση του ατόμου, τα πρακτικά προβλήματα μπορούν να ξεπεραστούν. Κανένας δεν «θυσιάζει» τη ζωή του αν δεν αποκομίζει κάποιο προσωπικό όφελος, έστω και το όφελος του να μην αναστατώσει τη ζωή του, να τηρήσει τις προσωπικές του αξίες ή να μην υποστεί κοινωνική κριτική. Στην παρούσα περίπτωση, ο Γιάννης προφασίζεται συνεχή πρακτικά προβλήματα για να παραμείνει σε μια κατάσταση που τον εξυπηρετεί. Διατηρεί άθικτη τα οικογενειακά και οικονομικά του δεδεμένα, (πιστεύει πως) κάνει το καλύτερο για τα παιδιά του, δεν υφίσταται κοινωνική κριτική και δεν μπαίνει στις φασαρίες της αλλαγής. Ταυτόχρονα, είναι καλυμμένος συναισθηματικά από την παράλληλη σχέση του με ένα άτομο που τον κατανοεί και δεν προβάλλει απαιτήσεις που να του δημιουργούν άγχος.

Τι είναι όμως αυτό που μπορεί να κάνει μια νέα, όμορφη και μορφωμένη γυναίκα να ζει τόσα χρόνια στη σκιά ενός γάμου και να μην απολαμβάνει με το σύντροφό της κάποιες απλές χαρές της καθημερινής ζωής που φαίνεται πως τις έχει μεγάλη ανάγκη; Τα συναισθήματα αγάπης που τρέφει για το σύντροφό της είναι πιθανό να μην είναι ο μόνος λόγος. Η σύναψη «ανέλπιδων» σχέσεων μπορεί να υποκρύπτει τον υποσυνείδητο φόβο του ατόμου για την ουσιαστική δέσμευση, ο οποίος μπορεί να έχει δημιουργηθεί από παιδικά βιώματα ή από εμπειρίες της ενήλικης ζωής. Το ίδιο είναι πιθανό να συμβαίνει και όταν  το άτομο διακηρύσσει την αξία μιας πολύ «δημοκρατικής» αντιμετώπισης του άλλου και προσπαθεί να μην τον πιέσει με τη διεκδίκηση των δικών του αναγκών.  Μια τέτοια στάση, όταν κρατά επτά χρόνια όπως στην παρούσα περίπτωση, είναι πιθανό να «βολεύει» το άτομο σε υποσυνείδητο επίπεδο, προφυλάσσοντάς το από τη δέσμευση, την αλλαγή ή την ανάληψη ευθυνών. 

Αρχικά η Δανάη αντιδρά στις απόψεις αυτές. Όσο όμως προχωρεί η συμβουλευτική διαδικασία, φτάνει να παραδεχτεί πόσο ο Γιάννης «εξυπηρετείται» από τη σχέση τους.

Όσον αφορά την ίδια, δεν πιστεύει στο γάμο και ενοχλείται όταν η οικογένειά της επισημαίνει τα χρόνια που περνούν. Δίνει μεγάλη σημασία στην καριέρα της και της αρέσει να είναι ελεύθερη από τις υποχρεώσεις μιας σοβαρής σχέσης ή ενός γάμου. Επιπλέον, στα παιδικά της χρόνια έχει βιώσει την έννοια της οικογένειας και τη θέση της γυναίκας με άσχημο τρόπο. Η πατρική της οικογένεια όπως και αυτές του περιβάλλοντός της λειτουργούσαν καθαρά πατριαρχικά. Από μικρή εξεγειρόταν με τους περιορισμούς που έβλεπε να υφίστανται οι γυναίκες και την πλήρη υποταγή τους στους άνδρες. Ο πατέρας της ήταν ένα πολύ αυταρχικό άτομο, συχνά έβριζε και μερικές φορές χειροδικούσε στα μέλη της οικογένειάς του. Η μητέρα της υποτασσόταν αδιαμαρτύρητα στη θέλησή του και καθοδηγούσε την κόρη της να κάνει κι αυτή το ίδιο. Η ανατροφή αγοριών και κοριτσιών στο περιβάλλον της ήταν πολύ διαφορετική. Η Δανάη πέρασε τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια με πολλούς περιορισμούς. Έπρεπε να βοηθά τη μητέρα της στο σπίτι, να υπηρετεί τον πατέρα και τον αδελφό της και να τηρεί αυστηρά τα κοινωνικά στερεότυπα έτσι ώστε η οικογένειά της να μην υποστεί κοινωνική κριτική.

Οι σπουδές ήταν γι’ αυτήν ο μόνος δρόμος για να ξεφύγει από την κατάσταση και γενικά από το στενό πλαίσιο της επαρχιακής της πόλης. Αν και η μόρφωση δεν αποτελούσε ισχυρή αξία στο περιβάλλον της, η άριστη επίδοση του κοριτσιού στο σχολείο και η επιτυχία της σε μια πανεπιστημιακή σχολή «κύρους» αποτελούσε κοινωνικό στοιχείο για το οποίο η οικογένεια υπερηφανευόταν. Ο ερχομός στην Αθήνα σήμαινε το πέρασμά της στην ελευθερία και πέρασε τα φοιτητικά της χρόνια απολαμβάνοντάς την, ενώ ταυτόχρονα ήταν πολύ συνεπής στις σπουδές της. Όταν ήταν φοιτήτρια αυτό που κυρίως επιθυμούσε ήταν να αποκτήσει εμπειρίες. Εύρισκε τα αγόρια της ηλικίας της ανώριμα, δεν επένδυε στις σχέσεις της και αισθανόταν καλά που δεν ταυτιζόταν με τις κοπέλες της ηλικίας της, που έπαιρναν πολύ σοβαρά την ερωτική τους ζωή και μετά απογοητεύονταν. Δημιούργησε κάποιες βραχυχρόνιες σχέσεις που δεν χαρακτηρίζει ως σημαντικές και αργότερα μια πιο σοβαρή που κράτησε δύο χρόνια. Ο σύντροφός της ήταν πολύ προσκολλημένος σ’ αυτήν και ήθελε να περνούν όλο το χρόνο τους μαζί. Τη μικρή περίοδο που συμβίωσαν η Δανάη αισθανόταν ότι «την έπνιγε» και αποχώρησε. 

Στα 28 της χρόνια γνώρισε στον επαγγελματικό της χώρο το Γιάννη. Στην αρχή κανένας από τους δυο τους δεν είδε αυτή την επαφή σοβαρά, αλλά σε λίγο καιρό αναπτύχθηκαν ισχυρά συναισθήματα μεταξύ τους. Το γεγονός πως ήταν παντρεμένος δεν την επηρέασε ιδιαίτερα. Δεν είχε ηθικό  πρόβλημα γιατί πιστεύει πως όταν μια σχέση αφήνει χώρο για τρίτο άτομο αυτή είναι ήδη κατεστραμμένη. Σιγά-σιγά προσαρμόστηκε πλήρως στον τρόπο ζωής του συντρόφου της. Βλέπονται δυο-τρεις φορές την εβδομάδα και περνούν λίγες ώρες στο σπίτι της. Βγαίνουν μαζί πολύ σπάνια λόγω έλλειψης χρόνου. Μιλούν καθημερινά αρκετά στο τηλέφωνο και ανταλλάσσουν μηνύματα. Η Δανάη επιδιώκει να γίνει συνεταίρος στο μεγάλο δικηγορικό γραφείο όπου εργάζεται και έτσι δουλεύει πολλές ώρες.  Το βράδυ επιστρέφει στο σπίτι της και ξεκουράζεται ή βγαίνει με κάποιες φίλες της. Κάποιες φορές ο Γιάννης προφασίζεται επαγγελματικά ταξίδια και έτσι περνούν δυο-τρεις μέρες μαζί. Τα Σαββατοκύριακα και τις γιορτές τα αφιερώνει στην οικογένειά του, οπότε τότε κυρίως είναι που η Δανάη αισθάνεται μοναξιά. Δεν έχει κοινοποιήσει την προσωπική της ζωή στον κοινωνικό της κύκλο και όλοι απορούν που τη βλέπουν συνεχώς μόνη. Την κατάσταση γνωρίζουν μόνο δυο πολύ καλές της φίλες που απορούν με την υπομονή της και πιστεύουν πως η σχέση αυτή της κάνει κακό.

Η ίδια έχει αλληλοσυγκρουόμενα συναισθήματα. Από τη μια μεριά αγαπά το σύντροφό της, κατανοεί τα προβλήματά του και η ιδεολογία της δεν της επιτρέπει να έχει απαιτήσεις και να του ασκεί πίεση. Από την άλλη μεριά όλο και πιο συχνά αισθάνεται πως ασφυκτιά. Ζηλεύει τη σύζυγο του Γιάννη, όσο κι αν εκείνος ισχυρίζεται πως η επικοινωνία τους είναι καθαρά τυπική. Έχει σταδιακά αποκοπεί από τις παρέες της ηλικίας της επειδή έχει ρυθμίσει τη ζωή της με βάση το πρόγραμμα του συντρόφου της. Επιπλέον, δεν επιδιώκει να συμμετέχει σε μικτές παρέες αδέσμευτων νέων, γιατί μέσα σ’ αυτές υπάρχουν άνδρες που τη φλερτάρουν θεωρώντας πως είναι κι αυτή αδέσμευτη. Δεν δίνει στον εαυτό της την άνεση να προγραμματίσει κάποια έξοδο ή δραστηριότητα γιατί είναι πολύ πιθανό τα σχέδιά της να αλλάξουν αν ο Γιάννης έχει λίγο ελεύθερο χρόνο και την ειδοποιήσει πως μπορούν να βρεθούν. Εξάλλου πολλές φορές κάποιες προγραμματισμένες συναντήσεις τους έχουν ακυρωθεί την τελευταία στιγμή λόγω απρόβλεπτων οικογενειακών του υποχρεώσεων.

Είναι φανερό πως η Δανάη δεν έχει τον έλεγχο της ζωής της και αυτό την πειράζει πολύ. Είναι μια γυναίκα με σύγχρονες αντιλήψεις, έχει αγωνιστεί για να ξεφύγει από τους περιορισμούς που της επέβαλλε το περιβάλλον από το οποίο προέρχεται, εργάζεται σκληρά και είναι από μικρή ηλικία οικονομικά ανεξάρτητη. Η προσωπική της ζωή όμως είναι απόλυτα προσαρμοσμένη στη ζωή του συντρόφου της και δεν μπορεί να ελέγξει ούτε τη χρήση του χρόνου της. Στην ουσία, η σχέση της με το Γιάννη είναι μια σύγχρονη εκδοχή του μοντέλου σχέσης ζευγαριού που ίσχυε στην πατρική της οικογένεια και από το οποίο η ίδια τόσο σκληρά προσπάθησε να ξεφύγει: Η γυναίκα είναι πλήρως προσαρμοσμένη στη θέληση του άνδρα και εκείνος δεν της δίνει την προσοχή που της αξίζει. Ταυτόχρονα, οι σύγχρονες αντιλήψεις της την εμποδίζουν να εγείρει απαιτήσεις, ακόμη και να εκδηλώνει στο σύντροφό της αρνητικά συναισθήματα.

Οι φοβίες δεν αφορούν συνήθως το ίδιο το φοβικό αντικείμενο, αλλά ό,τι αυτό αντιπροσωπεύει. Όταν ένα άτομο δεν μπορεί να ελέγξει τη ζωή του, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Δανάης, είναι πιθανό να επιλέξει υποσυνείδητα έναν τομέα της καθημερινότητας ο οποίος συμβολίζει την απώλεια του ελέγχου και να προβάλει σ’ αυτόν το γενικότερο θέμα που τον απασχολεί. Είναι πολύ πιθανό λοιπόν η Δανάη να μη μπορεί να αντιμετωπίσει την απώλεια ελέγχου της ζωής της που έχει προκύψει από τη σχέση της και να επέλεξε υποσυνείδητα να αντιμετωπίσει το θέμα αυτό μεταθέτοντάς το στα μέσα συγκοινωνίας και αποφεύγοντάς τα. Το αεροπλάνο που αποτελεί τον μεγαλύτερό της φόβο είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα κατάστασης όπου ο επιβάτης δεν έχει κανέναν έλεγχο και βασίζεται αποκλειστικά σε έναν οδηγό που μάλιστα δεν τον βλέπει και σε περίπτωση ατυχήματος οι πιθανότητες επιβίωσης είναι ελάχιστες. Κατά δεύτερο λόγο σε όλα τα αστικά και υπεραστικά μέσα συγκοινωνίας ο επιβάτης βρίσκεται υπό τον έλεγχο ενός απρόσωπου οδηγού με τον οποίο δεν έχει επικοινωνία και τόσο η διαδρομή όσο και οι στάσεις του οχήματος είναι προκαθορισμένες. Ακόμη και σε ένα ιδιωτικό αυτοκίνητο, ο επιβάτης εξαρτάται από τον οδηγό. Όσο για την περίπτωση που κάποιος οδηγεί ο ίδιος, πάντα περιορίζεται από τις συνθήκες της κυκλοφορίας. Όλα αυτά  τα μέσα συγκοινωνίας αποτελούν για τη Δανάη καταστάσεις στις οποίες έχει διαφορετικό βαθμό απώλειας του ελέγχου, για το λόγο αυτό και τα φοβάται σε διαφορετικό βαθμό.

Όταν συνειδητοποιεί την αναλογία αυτή ως πιθανή ερμηνεία των προβλημάτων της, αντιλαμβάνεται πως ο οργανισμός της επέλεξε τις φοβίες για να της «μιλήσει» και να την οδηγήσει σε μια πιθανή αναθεώρηση της ζωής της. Έρχεται επιτέλους αντιμέτωπη με το θέμα της σχέσης της. Ομολογεί πως χρησιμοποιούσε την άμυνα της απώθησης, αναβάλλοντας την «επίλυση» του θέματος για κάποια μελλοντική στιγμή. Παραδέχεται  πως η απώθηση αυτή εξυπηρετούσε και τα δυο μέλη του ζευγαριού, καθέναν για τους δικούς του λόγους. Η νέα θεώρηση της κατάστασης προκαλεί από μόνη της μείωση των φοβιών, χωρίς να χρησιμοποιηθεί καμιά συμπεριφοριστική τεχνική.

Συνειδητοποιεί επίσης τον κρυφό θυμό που υπάρχει μέσα της και απευθύνεται τόσο στο σύντροφό της όσο και στον εαυτό της που ανέχεται την κατάσταση. Ο ανέκφραστος συσσωρευμένος θυμός αποτελεί πηγή αρνητικής ενέργειας στον ψυχικό κόσμο του ατόμου και συνήθως προκαλεί ψυχικά ή σωματικά προβλήματα. Σύμφωνα με τη θεωρία της Gestalt, ο θυμός μπορεί να κρύβει πίσω του φόβο, έλλειψη αγάπης ή ζήλεια. Πραγματικά, η Δανάη φοβάται πως η κατάσταση αυτή της αξίζει, πως δεν είναι δηλαδή άξια να έχει την αποκλειστικότητα του συντρόφου της, και αυτό το βιώνει και ως έλλειψη αγάπης. Επιπλέον, ζηλεύει την ιδιότητα του συντρόφου της να ρυθμίζει τη ζωή του όπως θέλει, αντίθετα από τη δική της απόλυτη προσαρμογή σ’ αυτόν.

Ύστερα από αρκετούς μήνες συμβουλευτικής δουλειάς, αποφασίζει να εκφράσει στο σύντροφό της την επιθυμία της να βιώσουν επιτέλους ελεύθερα τη σχέση τους και τον καλεί να πάρει οριστικές αποφάσεις. Εκείνος ζητά και πάλι χρόνο, γεγονός που προκαλεί στη Δανάη μια ακραία έκρηξη θυμού, τελείως αντίθετη προς την ήρεμη και δημοκρατική στάση της σύγχρονης γυναίκας που διατηρούσε μέχρι τότε. Μέσω της συμβουλευτικής διαδικασίας απενοχοποιείται για τη συμπεριφορά της και αποφασίζει να απομακρυνθεί από το σύντροφό της. Τότε εκείνος συνειδητοποιώντας πως τη χάνει, ομολογεί στην οικογένειά του την παράλληλη σχέση, φεύγει από το σπίτι του και εγκαθίσταται στο σπίτι της Δανάης.

Με την τόσο ριζική μεταβολή της κατάστασης σύμφωνα με τις επιθυμίες της, εκείνη αισθάνεται αρχικά πολύ ικανοποιημένη. Οι φοβίες έχουν σχεδόν εξαφανιστεί και εφαρμόζει με συνέπεια τη μέθοδο της σταδιακής έκθεσης στα φοβικά ερεθίσματα για να ξεπεράσει το πρόβλημα με τα μέσα συγκοινωνίας. Στις θετικές μεταβολές της ζωής τους είναι πολύ συνηθισμένο οι συμβουλευόμενοι να διακόπτουν τη θεραπεία, θεωρώντας ότι όλα τα θέματα που τους απασχολούσαν έχουν επιλυθεί. Η Δανάη όμως συνεχίζει, έχοντας αποδεχτεί ότι η θεραπεία έχει ανοίξει ένα νέο δρόμο κατανόησης του εαυτού της και των άλλων και επιθυμώντας να θέσει σωστές βάσεις στη νέα αυτή φάση της ζωής της.

Ο Γιάννης όμως δεν αποδεικνύεται ικανός να υποστηρίξει την επιλογή του, όπως συμβαίνει πολύ συχνά στα άτομα που κάνουν σημαντικά διαβήματα παρορμητικά και χωρίς να είναι απόλυτα συνειδητοποιημένα. Βασανίζεται από ενοχές που εγκατέλειψε την οικογένειά του και είναι συνεχώς κακόκεφος. Αποδίδει στην απομάκρυνσή του οποιοδήποτε πρόβλημα παρουσιάζεται στα παιδιά του. Τα σχόλια του κοινωνικού περιβάλλοντος τον πληγώνουν. Η συμβίωση με τη Δανάη του δημιουργεί προβλήματα, γιατί είχε συνηθίσει σε έναν τελείως διαφορετικό τρόπο καθημερινής ζωής. Επιπλέον, οκτώ μήνες μετά την αποχώρησή του από το σπίτι του και την εγκατάστασή του στο σπίτι της Δανάης δεν έχει ακόμη συζητήσει με τη σύζυγό του για διαζύγιο. Λόγω των θεμάτων αυτών δημιουργούνται συνεχείς εντάσεις με τη Δανάη, που έχει μάθει πλέον να εκφράζει τα συναισθήματά της και να διεκδικεί τις επιθυμίες της.

Η σχέση οδηγείται σε διάλυση και ο Γιάννης επιστρέφει στην οικογένειά του. Η Δανάη αντιμετωπίζει το χωρισμό με ψυχραιμία. Είναι φανερό πως η φάση που η προσωπική της ζωή με το Γιάννη είχε διατηρηθεί κρυφή την είχε κουράσει πολύ και είχε διαβρώσει σε αρκετό βαθμό τα συναισθήματά της. Όταν το άτομο δεν βιώνει έναν σημαντικό χωρισμό με την αναμενόμενη ένταση, είναι πολύ πιθανό να έχει περάσει κάποια από τα στάδια της απώλειας όσο ακόμη βρισκόταν μέσα στη σχέση. Είναι ένα φαινόμενο ανάλογο με αυτό που συμβαίνει όταν αντιμετωπίζεται ψύχραιμα ο θάνατος ενός ατόμου μετά από μακροχρόνια ασθένεια.