Ψυχαναγκασμός με το νοικοκυριό

Είμαι 52 ετών. Παντρεύτηκα μικρή και έχω δυο παιδιά φοιτητές. Από τον άντρα μου γενικά δεν έχω μεγάλα παράπονα, είναι καλός άνθρωπος και έχουμε συνηθίσει ο ένας τις παραξενιές του άλλου. Δούλεψα 30 χρόνια στο δημόσιο και συνταξιοδοτήθηκα  πριν από δυο χρόνια. Από τότε η ζωή μου είναι πολύ πιο ξεκούραστη και έχω χρόνο να κάνω ό,τι θέλω.  Εγώ όμως το έριξα στο νοικοκυριό. Ήμουν πάντα καλή νοικοκυρά, αλλά τώρα τελευταία έχω γίνει υπερβολική. Όλη την ημέρα θέλω να καθαρίζω και να τακτοποιώ. Δεν παίρνω πια γυναίκα για το σπίτι μια φορά την εβδομάδα, όπως έκανα, γιατί δεν μένω ευχαριστημένη αν οι δουλειές δεν γίνουν ακριβώς όπως τις θέλω. Συνεχώς τακτοποιώ τα πράγματα, και αν το αποτέλεσμα δεν είναι τέλειο τα χαλάω και τα ξαναφτιάχνω. Πολλές φορές σηκώνομαι το βράδυ από το κρεβάτι για να τακτοποιήσω κάτι που θυμήθηκα. Αποφεύγω να μαγειρεύω για να μη λερώνω την κουζίνα. Τα βάζω με τον άντρα μου και με τα παιδιά μου αν λερώσουν ή μετακινήσουν κάτι. Ο άντρας μου διαμαρτύρεται και τσακωνόμαστε. Λέει πως δεν μπορούμε να ηρεμήσουμε τώρα που εγώ δεν δουλεύω και τα παιδιά έχουν πάρει το δρόμο τους. Τα παιδιά ή διαμαρτύρονται ή με κοροϊδεύουν και με λένε ψυχαναγκαστική. Καταλαβαίνω πως έχουν δίκιο, προσπαθώ να αλλάξω αλλά δεν τα καταφέρνω. Είμαι σε αδιέξοδο.

Λ.

Αντιλαμβάνομαι ότι τα χρόνια που εργαζόσουν και τα παιδιά σου ήταν μαθητές ήσουν πολυάσχολη και κουραζόσουν πολύ. Είναι πιθανό όμως αυτό να έδινε ένα νόημα στη ζωή σου, το οποίο έχεις πλέον χάσει. Η συνταξιοδότηση είναι δύσκολη για κάποιους ανθρώπους, γιατί δεν είναι προσαρμοστικοί στις αλλαγές και δεν ξέρουν τι να κάνουν τον ελεύθερό τους χρόνο. Επιπλέον, πολλές μητέρες όταν τα παιδιά τους μεγαλώσουν περνούν το «σύνδρομο της άδειας φωλιάς». Αυτό στην περίπτωσή σου μπορεί να ακούγεται περίεργο, αφού τα παιδιά μένουν ακόμη μαζί σας. Ως φοιτητές όμως υποθέτω πως έχουν τη δική τους ζωή και ίσως να μη δέχονται πλέον να τα περιποιείσαι και να τα συμβουλεύεις, οπότε να σου λείπουν οι καταστάσεις αυτές. Τη συνταξιοδότηση και τον απογαλακτισμό των παιδιών οι άνθρωποι τα ζουν κατά κανόνα σε μεγαλύτερες ηλικίες από τη δική σου και ίσως αυτό να κάνει πιο δύσκολη τη δική σου προσαρμογή.

Φρόντισε να δώσεις σημασία στον εαυτό σου και βρες φίλους και ενδιαφέροντα ώστε να μην αναλώνεσαι στο νοικοκυριό. Αυτή είναι βέβαια μια πρακτική συμβουλή που ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις. Εκείνο όμως που χρειάζεται είναι να βρεθούν και να αντιμετωπιστούν τα αίτια που σε οδηγούν στην υπερβολική ανάλωση με το νοικοκυριό.

Θέλεις να ελέγχεις το νοικοκυριό σου ως την τελευταία λεπτομέρεια. Η επιθυμία ψυχαναγκαστικού έλεγχου στα μικρά πράγματα είναι πιθανό να δείχνει αδυναμία ελέγχου σε κάτι σπουδαιότερο. Υπάρχει κάτι στη ζωή σου που θα ήθελες να ελέγξεις και δεν το καταφέρνεις; Μήπως υπήρξες υπερπροστατευτική με τα παιδιά σου και δεν μπορείς να το κάνεις πια τώρα που μεγάλωσαν; Μήπως είχες κάποιες ευθύνες και κάποια εξουσία στη δουλειά σου και τώρα σου λείπουν; Πώς είναι η σχέση σου με τον άντρα σου; Λες πως έχετε συνηθίσει ο ένας τις παραξενιές του άλλου. Είσαι όμως πραγματικά ήρεμη και ευχαριστημένη στο γάμο σου; Μήπως υπάρχει κάτι στη σχέση σας που δεν σου αρέσει και δεν μπορείς να το αντιμετωπίσεις; Μια άλλη πιθανότητα είναι να θέλεις με τις υπερβολές σου στο νοικοκυριό να προσελκύσεις υποσυνείδητα την προσοχή της οικογένειάς σου στο άτομό σου, δηλαδή να τους φωνάξεις «είμαι κι εγώ εδώ!».

Καλό θα ήταν να τα διερευνήσεις αυτά με τη βοήθεια ενός ειδικού. Αν δεν έχεις αυτή τη διάθεση ή τη δυνατότητα, ψάξε μόνη σου τι θέλεις να ελέγξεις στη ζωή σου και αντιμετώπισέ το. Είναι πολύ πιθανό αν λύσεις αυτό να σταματήσεις να θέλεις να ελέγχεις τόσο πολύ το νοικοκυριό σου.

Κάποιες τεχνικές μπορούν να σε βοηθήσουν, αλλά δεν θα λύσουν το πρόβλημα αν δεν βρεθεί η αιτία. Να μερικές ασκήσεις για να μειώσεις σταδιακά την ενασχόλησή σου με το νοικοκυριό: Άφησε πχ. ένα ράφι χωρίς να το τακτοποιήσεις ή μην πλύνεις τα πιάτα αμέσως μετά το φαγητό. Δες πόση ώρα μπορείς να αντέξεις κάτι τέτοιο και φρόντισε να αυξήσεις σταδιακά το χρονικό αυτό διάστημα. Πάρε μια μέρα οικιακή βοηθό για το σπίτι και υποσχέσου στον εαυτό σου να μην κάνεις καμιά οικιακή δουλειά τη μέρα αυτή. Κάθε φορά που εδραιώνεις μια τέτοια συμπεριφορά, φρόντιζε σε λίγες μέρες να την ενισχύεις και να εδραιώνεις και άλλες.  

Επαναλαμβάνω πως αυτή η «σταδιακή απευαισθητοποίηση», όπως λέγεται, μαζί με τη βελτίωση της κοινωνικής σου ζωής και την αναζήτηση ενδιαφερόντων θα βοηθήσουν την κατάσταση. Αυτό όμως που θα την επιλύσει είναι η εξεύρεση και η αντιμετώπιση της αιτίας.

Κατερίνα