Είμαι ανεπαρκής ή όλες λένε ψέματα ότι τα καταφέρνουν;

Είμαι 37 ετών παντρεμένη με ένα παιδί, σκύλο και δουλειά. Η ζωή μου τον τελευταίο χρόνο μου θυμίζει αυτές τις μαύρες κωμωδίες που κοιτάμε και δεν ξέρουμε αν πρέπει να τρομάξουμε ή να γελάσουμε.

Από μικρή ήθελα βασικά ένα πράγμα στην ζωή μου. Να κάνω πολλά παιδιά. Όταν με ρωτούσαν για τι νομίζω ότι είμαι φτιαγμένη έλεγα για να γίνω μάνα. Παντρεύτηκα στα 31 μου έναν κανονικό άνθρωπο με τα καλά του και τα στραβά του, Το κύριο στραβό του ήταν ότι δεν ήθελε "ακόμα" παιδιά. Περάσαμε μία τριετία κόλαση μέχρι που έσκασε η βόμβα ότι δεν μπορεί να κάνει παιδιά. Δεν θεώρησα ότι το ήξερε και το έκρυβε αν και μου πέρασε από το μυαλό. Με εξωσωματική καταφέραμε και κάναμε ένα αγοράκι που σήμερα είναι 2 ετών. Εκεί ξεκίνησε και ο γολγοθάς μου.

Από την ημέρα που γέννησα συνέχεια αισθάνομαι απογοητευμένη από τον εαυτό μου. Την ώρα που είδα για πρώτη φορά το μωρό που τόσο ήθελα τόσο προσπάθησα και τόσο λαχταρούσα δεν αισθάνθηκα τίποτα. Ήταν σαν να μου γνώριζαν έναν άγνωστο για πρώτη φορά. Τα πράγματα έγιναν χειρότερα όταν γυρίσαμε σπίτι με ένα μωρό που έκλαιγε ασταμάτητα στην κυριολεξία. Σε σημείο που οι γείτονες ρωτούσαν αν το έχουμε πάει σε παιδίατρο και τι έχει. Ήταν καλοκαίρι και είχα φτάσει σε σημείο να φοβάμαι να βγω στο μπαλκόνι να πάρω αέρα μην τυχόν και ρίξω το παιδί από κάτω. Σκέψου την απογοήτευση που είχα από τον εαυτό μου και τις τύψεις που αισθανόμουν. Φυσικά αυτά δεν τολμάς να τα πεις πουθενά. Δεν ξέρω αν όλες οι γυναίκες λένε ψέματα αλλά το θαύμα της μητρότητας δεν το έχω καταλάβει ακόμα.

Το μωρό ήταν δύσκολο; Εγώ ήμουνα άπειρη; Βοήθεια μηδέν ειδικά τον πρώτο καιρό. Η μάνα μου έφυγε διακοπές μόλις γέννησα η πεθερά μου δεν ήταν υποχρεωμένη και το ήξερε και ο μόνος που με βοηθούσε όταν έφτανα σε σημείο να αρχίσω να ουρλιάζω ήταν ο άντρας μου.

Έναν χρόνο μετά την γέννα άρχισα την δουλειά. Και εκεί αρχίζει η φαρσοκωμωδία του αιώνα. Προσπαθώ να τα κάνω όλα. Όλοι έχουν μία παρατήρηση για το παιδί, για το σπίτι, για την δουλειά, για την εξωτερική εμφάνιση , για...,για....,για....! Τα νεύρα μου πλέον είναι διαλυμένα. Βάζω τα κλάματα με το παραμικρό, κάθε μέρα θέλω να πάρω την βαλίτσα μου, το παιδί μου και να εξαφανιστώ να μην βλέπω κανέναν εκτός από τον γιό μου, παρ' όλο που συνεχίζει να γκρινιάζει.

Αισθάνομαι ανεπαρκής σε όλα. Σαν σύζυγος, σαν μανά, σαν κόρη, σαν αδελφή, σαν εργαζόμενη, σαν γυναίκα. Είμαι τόσο άχρηστη; Οι άλλες πώς τα καταφέρνουν; Οι άλλες γιατί μόλις είδαν το παιδί τους πέταξαν στα ουράνια και για εμένα έπρεπε να γίνει σταδιακά μέσα σε μέρες, μήνες κλπ.

Αυτή την ατελείωτη κούραση πώς είναι δυνατόν να την αντιμετωπίσω;

Α.

Με τα προβλήματά σου θέτεις δυο μεγάλα θέματα:

1. Υπάρχει το λεγόμενο μητρικό φίλτρο; Αρκεί μια γυναίκα να κρατήσει στα χέρια της το παιδί που γέννησε για να αναπτυχθούν αυτόματα όλα τα αυτά τα υπέροχα μητρικά συναισθήματα που περιγράφουν τα βιβλία και κάποιες γυναίκες πραγματικά τα νιώθουν; Η Simone de Beauvoir έγραψε πως γυναίκα και μητέρα δεν γεννιέσαι, γίνεσαι. Όταν ήμουν μικρότερη το πίστευα απόλυτα αυτό: Η κοινωνία μας καλλιεργεί την επιθυμία της μητρότητας και στη συνέχεια η συνάφεια με το παιδί μας κάνει να το αγαπήσουμε. Έχοντας δουλέψει όμως πολλά χρόνια με κάθε είδους ανθρώπους, έχω φτάσει να πιστεύω πως οι καταστάσεις είναι όσες και οι άνθρωποι. Έχω συναντήσει γυναίκες να βιώνουν την απόλυτη έκσταση μόλις κρατούν στα χέρια τους το μωρό που γέννησαν, άλλες πάλι να αναπτύσσουν συναισθήματα σταδιακά. Έχω συναντήσει γυναίκες να λατρεύουν από την πρώτη στιγμή το μωρό που υιοθέτησαν κι άλλες να περνούν ένα μεγάλο άγχος και να αμφιβάλλουν για την επιλογή τους, μέχρι να δώσουν στο μωρό μια θέση στη ζωή τους. Εγώ προσωπικά δεν έχω αποκτήσει παιδιά από άποψη, πιστεύω όμως πως αν για κάποιο λόγο βρισκόμουν υπεύθυνη ενός παιδιού- είτε το είχα γεννήσει είτε όχι- σταδιακά θα το αγαπούσα και θα το πρόσεχα με τον καλύτερο τρόπο. Στη δική σου περίπτωση, πιστεύω πως ως κοπέλα είχες «θεοποιήσει» τη μητρότητα. Δεν μπορώ να μαντέψω πού οφειλόταν αυτό, αν δεν συζητήσουμε εκτενώς για τα παιδικά και νεανικά σου χρόνια. Δημιούργησες υπερβολικές προσδοκίες, οι οποίες καλλιεργήθηκαν ακόμη περισσότερο από την απροθυμία του συζύγου για παιδιά και από τις προσπάθειες της εξωσωματικής. Όταν έχουμε υπερβολικές προσδοκίες για κάτι, κατά κανόνα απογοητευόμαστε όταν το αποκτήσουμε. Αυτό συμβαίνει σε πολλά θέματα: ενηλικίωση, σχέση, γάμος, παιδί, έναρξη σπουδών, νέο σπίτι, νέα πόλη, νέα δουλειά κοκ. Ένα θέμα που σίγουρα στη δική σου περίπτωση συνέβαλε στην κακή αντιμετώπιση της μητρότητας είναι και η υποψία ότι ο άντρας σου μπορεί να σε εξαπάτησε σχετικά με τη δυνατότητά του για τεκνοποίηση. Πιστεύω πως μετά τη γέννηση του γιου σου πέρασες επιλόχια κατάθλιψη που δεν αντιμετωπίστηκε. Στο βιβλίο μου ΓΥΝΑΙΚΕΣ αναφέρομαι εκτενώς στο θέμα και υποστηρίζω την άποψη πως πρόκειται κυρίως για πρόβλημα ψυχολογικό παρά ορμονικό. Ένας από τους λόγους για τη δημιουργία του φαινομένου αυτού είναι η έλλειψη υποστηρικτικού πλαισίου για τη νέα μητέρα.
2. Πώς τα βγάζουν πέρα οι εργαζόμενες μητέρες μικρών παιδιών; Να μερικές πρόχειρες απαντήσεις: Έχουν βοήθεια και υποστήριξη από το σύζυγο ή/και από γιαγιές-παππούδες ή/και από οικιακή βοηθό. Βάζουν για λίγα χρόνια τη δουλειά τους σε δεύτερη μοίρα. Δεν ζητούν την τελειότητα και δεν εσωτερικεύουν τις προσδοκίες των άλλων για τελειότητα. Κι εδώ οι περιπτώσεις είναι όσες και οι άνθρωποι. Έχω δει γυναίκες να χάνουν τον εαυτό τους στην προσπάθεια αυτή και άλλες να την αντιμετωπίζουν με φυσικότητα. Συνάντησα κάποτε μια αλλοδαπή κυρία η οποία σε ουρά αναμονής δημόσιας υπηρεσίας θήλαζε το έβδομο παιδί της με μεγάλη άνεση και με την ίδια άνεση μου ζήτησε να το κρατήσω λίγο μέχρι να διεκπεραιώσει τη δουλειά της. Αποδέξου πως για σένα τα πράγματα είναι κάπως δύσκολα και χρειάζεσαι μεγαλύτερη υποστήριξη. Ζήτησέ την! Πώς είναι η σχέση σου με τον άντρα σου; Βοηθά πρακτικά και συναισθηματικά; Οι γιαγιάδες τι κάνουν; Βοηθό μπορείς να έχεις τουλάχιστον κάποιες φορές; Μη συγκρίνεσαι με καμιά άλλη. Ο γιος σου φαίνεται γκρινιάρικο και δύσκολο παιδί. Μήπως η συμπεριφορά του ανατροφοδοτείται με τη δική σου κακή ψυχολογική κατάσταση; Η λύση δεν είναι να φύγεις, αλλά να παλέψεις για τη ζωή σου και να διεκδικήσεις από τους οικείους σου να σου συμπαρασταθούν σ’ αυτό. Είναι φανερό πως το όλο θέμα σε έχει καταβάλει και θα σου έκανε καλό μια συνεργασία με ψυχολόγο.

Κατερίνα