Τα όρια

Το πρόβλημα μου είναι ότι είμαι γενικά πολύ υποχωρητική και δεν μπορώ να θέσω κάποια όρια. Αποτέλεσμα όταν προσπαθώ να το κάνω να νιώθω ενοχές και ότι είμαι υπερβολική ή να αντιδρώ σπασμωδικά.

Έχω σχέση από απόσταση 2,5 χρόνων που τώρα πάει γενικά καλά (παλαιότερα είχε προβλήματα). Ηλικίες 31 εγώ και 28 αυτός. Κανονίζει μόνος του ταξίδι, χωρίς να υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος, για μία εβδομάδα στο εξωτερικό. Μου το ανακοινώνει ως τετελεσμένο (υποθέτω ότι το έκανε από αφέλεια). Του λέω ευγενικά ότι ήθελα τουλάχιστον πρώτα να το είχαμε συζητήσει. Κρατάει μούτρα. Επικοινωνώ μαζί του μετά από κάποιες μέρες (τον άφησα να κάνει κίνηση). Κάνει σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Αρχικά κρατάει αμυντική στάση (εκεί αντιδράω) και μετά το συζητάει. Αφού του εξήγησα πώς νιώθω, μου λέει τότε τι να κάνει; Του αφήνω το ελεύθερο να κάνει ό,τι θέλει, αλλά του επισημαίνω ότι η κάθε απόφαση έχει και το ρίσκο της και ότι έτσι αρχίζω και εγώ να βγάζω κάποια συμπεράσματα. Αποτέλεσμα: Μαλώσαμε άσχημα (με εκατέρωθεν λόγια) γιατί αυτό το θεώρησε εκβιασμό και εγωιστικό από μέρους μου. 

Έχει κάνει αρκετά πράγματα για μένα και δεν τα ακυρώνω, αλλά αυτός θεωρεί ότι με αυτή μου την συμπεριφορά πάω να ακυρώσω ό,τι έχει κάνει μέχρι τώρα. 

Δεν ξέρω πως να το αντιμετωπίσω, από τη μια είναι η ενοχικότητά μου που ξέρω ότι υπάρχει και από την άλλη η αδυναμία μου να θέσω όρια. Μια δρω σπασμωδικά και την άλλη τελείως υποχωρητικά. Πώς τίθενται τα όρια σε μία σχέση;

Κ.

Τα όρια τίθενται με ήρεμη και ειλικρινή συζήτηση, όχι με προσπάθειες «στρατηγικής».

Μπορείς να πεις στο σύντροφό σου πως γενικά θέλεις να συζητάτε τις κινήσεις του (όπως και τις δικές του) γιατί αυτό πιστεύεις πως αυτό είναι συστατικό μιας μακροχρόνιας και σοβαρής σχέσης. Αν έχει αντίρρηση, να την εκφράσει. Είναι πιθανό να έχετε διαφορετική άποψη για το τι σημαίνει σχέση και για τέτοιες ιδεολογικές διαφορές δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν.
Το πιο σημαντικό όμως θέμα είναι η δήλωσή σου πως δεν μπορείς να βάλεις όρια. Το θέμα αυτό δεν λύνεται με μια συμβουλή. Πρέπει να δεις γιατί είσαι ενοχική, έχεις χαμηλή αυτοεκτίμηση και δεν μπορείς να στηρίξεις τις απόψεις και τις επιθυμίες σου.
Και αυτό αποτελεί θέμα ψυχοθεραπείας.
Σαν πολύ απλή και επιφανειακή συμβουλή, σου προτείνω όταν ξεκινάς μια σχέση (ερωτική, φιλική, επαγγελματική) να συζητάς αρκετά με το άλλο άτομο και να ανοίγετε τα χαρτιά σας. Έτσι βλέπετε πόσο ταιριάζετε ιδεολογικά και αν αυτό δεν ισχύει δεν προχωρείς. Από τις αρχικές αυτές συζητήσεις είναι σαν να γράφεται ένα άτυπο «συμβόλαιο» με όρους που ρυθμίζουν το πώς αυτή η σχέση θα λειτουργεί. Παραθέτω πιο κάτω ένα σχετικό απόσπασμα από ένα βιβλίο μου. Όταν όμως η σχέση ήδη υπάρχει, οργάνωσε πρώτα όλα τα «αιτήματά σου» και μετά κάνε μια συζήτηση. Όταν η άλλη πλευρά δει συγκεκριμένους όρους, είναι πιθανό να αντιδράσει αρνητικά γιατί απειλείται μια κατάσταση που ίσως τον βόλευε. Το διακινδυνεύεις;

Από το βιβλίο μου ΓΥΝΑΙΚΕΣ:

Όλες οι ανθρώπινες σχέσεις διέπονται από άτυπα συμβόλαια. Όταν ένα ζευγάρι πρωτογνωριστεί, ο καθένας τους δηλώνει στον άλλον τι του αρέσει και τι τον ενοχλεί με ρητούς και άρρητους τρόπους. Τα άτομα αναφέρονται στο παρελθόν τους και στα μελλοντικά τους σχέδια, κάνουν συζητήσεις ιδεολογικού περιεχομένου, δείχνουν την ευχαρίστησή τους ή τη δυσαρέσκειά τους από κάποια συμβάντα και γενικά παρουσιάζουν τον κόσμο τους ο ένας στον άλλον και προσπαθούν να καταλάβουν αν οι κόσμοι αυτοί είναι συμβατοί. Αν αυτό διαπιστωθεί, το ζευγάρι σταθεροποιείται και είναι σαν να έχει υπογραφεί ένα άτυπο συμβόλαιο με όρους που καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργεί. Εδώ είναι πιθανό να προκύψουν διάφορα προβλήματα, τα οποία αν εκφραστούν με γνωσιακό τρόπο μπορούν να ταξινομηθούν ως εξής:

·        Ένα ή και τα δυο μέλη του ζευγαριού έχουν δώσει συνειδητά ή υποσυνείδητα ψευδείς πληροφορίες σχετικά με τον εαυτό τους. Έχουν προσπαθήσει να ωραιοποιήσουν κάποιες καταστάσεις ή να τις εμφανίσουν συμβατές με τις επιθυμίες του άλλου μέλους ή ακόμη και να απομιμηθούν κάποια πρότυπα που θεωρούν αρεστά.

·        Ένα ή και τα δυο μέλη του ζευγαριού έχουν αντιληφθεί ασυμβατότητα σε κάποιο σημείο αλλά έχουν αποδεχτεί τον αντίστοιχο όρο του συμβολαίου έτσι όπως τον έχει θέσει ο σύντροφός τους, με την προοπτική πως «θα τον αλλάξουν» και το συμβόλαιο θα αναπροσαρμοστεί.

·        Οι όροι του συμβολαίου θεωρούνται αδιαπραγμάτευτοι στην πάροδο του χρόνου. Όμως κάθε άτομο, όπως και κάθε ζευγάρι, είναι ένας ζωντανός οργανισμός που εξελίσσεται. Είναι πιθανό τα μέλη του ζευγαριού να εξελιχθούν προς διαφορετική κατεύθυνση και κάποιος όρος που ήταν αρχικά αποδεκτός και από τους δυο να φτάσει να ενοχλεί τον έναν από αυτούς. Είναι εξάλλου πιθανό η πρακτική εφαρμογή κάπου θεωρητικού όρου να έχει αποδειχτεί ανεπιτυχής ή μη ικανοποιητική για κάποιον από τους δύο. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο συγκεκριμένος όρος του συμβολαίου πρέπει να τεθεί υπό συζήτηση και να γίνει προσπάθεια αναπροσαρμογής του.