Υπερβολική δοτικότητα

Γενικά είμαι ένας δοτικός άνθρωπος, που σχεδόν πάντα με ενδιαφέρει να περνάνε καλά οι άνθρωποι που βρίσκονται γύρω μου, χωρίς να δίνω πολλή σημασία στα δικά μου θέλω. Προσπαθώ να βοηθώ όσους είναι κοντά μου με κάθε τρόπο, πχ. κάνω δικές τους δουλειές, τους πηγαίνω με το αυτοκίνητο όπου χρειαστούν, ακόμα κ στη δουλειά μου (είμαι καθηγήτρια αγγλικών) κοιτάζω οι τιμές μου να συμφέρουν τον πελάτη κ όχι εμένα, με αποτέλεσμα να δουλεύω πολλές φορές κ με 5 ευρώ την ωρα..

Κ μόνο η έκφραση ευχαρίστησης στα πρόσωπά τους μου δίνει χαρά κ με κάνει να νιώθω καλά με τον εαυτό μου... Το πρόβλημα ξεκινάει στο ότι οι περισσότεροι (9 στους 10), από ένα σημείο κ μετά αρχίζουν να θεωρούν δεδομένη τη βοήθειά μου αυτή κ φέρονται σαν να είμαι υποχρεωμένη να τους την προσφέρω. Για παράδειγμα, καποιος "φίλος" με χαρακτήρισε "παρτάκι" (ότι κοιτάω μόνο τον εαυτό μου) επειδή δεν μπόρεσα μία φορά να τον πάω στο αεροδρόμιο, ενώ στα 7 χρόνια που γνωριζόμασταν δεν είχε πάει ποτέ πουθενά με τη συγκοινωνία!

Οι ερωτήσεις μου είναι οι εξείς: 

1) Μήπως τελικά εγώ τους κάνω να με θεωρούν δεδομένη? Δεν γίνεται να φταίνε πάντα οι άλλοι κ      εγώ ποτέ! Η μητέρα μου λέει ότι με εκμεταλλεύονται. Μήπως λοιπόν το προκαλώ εγω?

2) Γιατί νιώθω τόσο έντονα την ανάγκη να βοηθάω τους ανθρώπους? Μήπως, υποσυνείδητα, νιώθω ότι δεν είμαι αρκετή να με αγαπήσουν γι αυτό που είμαι, χωρίς να χρειάζεται να γίνομαι "λιώμα" γι αυτούς?

3) Υπάρχει κάποιος τρόπος να ξεπερνάω την προδοσία κ την αδικία που νιώθω κάθε φορά που "με κάνουν πέρα" επειδή 1 φορά δεν μπόρεσα να βοηθήσω? 

Ρ

 

Είναι καλό πράγμα γενικά να βοηθάμε τους άλλους, αλλά όταν η δοτικότητα φτάνει στα επίπεδα που μου περιγράφεις, χρειάζεται προσοχή. Η ένταση, η συχνότητά και η διάρκεια ενός φαινομένου, είναι δυνατό να το καταστήσουν ευεργετικό ή παθολογικό.

Εκτός από την αυθεντική χαρά που παίρνεις όταν προσφέρεις, υπάρχει πιθανότητα υποσυνείδητα να υπερβάλλεις στην προσφορά:

-για να σε αγαπήσουν

-για να μην κινδυνεύεις να μείνεις μόνη

- για να μπορείς να «ελέγξεις» τη συμπερφορά τους. Μην το πάρεις στραβά αυτό! Είναι το φαινόμενο που κάνουν πχ πολλές Ελληνίδες μητέρες: Προσφέρουν τα πάντα στο παιδί τους για να μπορούν μετά να του πουν «εγώ που θυσιάστηκα για σένα, τώρα θα προσαρμοστείς στις προσδοκίες μου».

΄Οτι σε εκμεταλλεύονται οι άλλοι είναι προφανές από τα γεγονότα που μου περιγράφεις και από τα συναισθήματα που σου γεννιούνται.

 

Στον επαγγελματκό χώρο, αν μια οικογένεια δεν έχει χρήματα για ιδιαίτερο μάθημα, ας στείλει το παιδί σε φροντιστήριο. Ακόμη και με τις συνθήκες της οικονομικής κρίσης, αν κάποιος θεωρεί μια υπηρεσία σπουδαία, θα βρει τον τρόπο να την εξασφαλίσει στο παιδί του, όταν μάλιστα πρόκειται για χρηματα της τάξης του μεγέθους που μου περιγράφεις. Ο αντίποδας των 5 ευρό δεν είναι η εκμετάλλευση! Να είσαι σίγουρη πως οι περισσότεροι θα μπορούσαν να διαθέσουν άλλα 5 ευρό ανά μάθημα, τα οποια τώρα μπορεί να δίνουν για ζαχαρωτά του παιδιού ή για  κάποιο καλλυντικό της μαμάς. Μήπως όμως εσύ δεν εκτιμάς αρκετά τη δουλειά σου ώστε να πιστεύεις πως αξίζει περισσότερο;

 

Σχετικά με τους φίλους και τις σχέσεις σου: Αν δεν υπάρχει ισοτιμία, τότε δεν μιλάμε για φιλία ή σχέση. Μιλάμε για εθελοντισμό ή εκμετάλλευση του ενός μέλους και εξάρτηση ή βόλεμα του άλλου. Σε μια φιλία ή σχέση προσφέρουν και δέχονται και τα 2 μέλη σύμφωνα με τις δυνατότητές τους και κατά περιόδους. Και ειδικά σε μακροχρόνιες σχέσεις το δείγμα είαι μεγάλο. Πχ μετά από 7 χρόνων φιλία στην οποία εξυπηρετείς το φίλο με το αμάξι σου, αυτός τι έχει κάνει για σένα ;

 

Όπως λέω πολύ συχνά, it takes all the kinds to make the world. Δηλαδή δεν αξίζει να αναρωτιόμαστε γιατί κάποιοι άλλοι είναι εγωιστές, εκμεταλλευτές ή αγνώμονες, αλλά να σκεφτούμε το τι κάνουμε εμείς για να προκαλέσουμε ή να προστατευτούμε από τέτοιες συμπεροφορές. Είναι σημαντικό ο καθένας μας να έχει όρια τα οποία θέτει με σαφήνεια, αλλά και τα οποία μπορεί να έχουν κάποια ελαστικότητα.

1.     Ναι, υπάρχουν άνθρωποι που θεωρούν δεδομένους και εκμεταλλεύονται τους πολύ δοτικούς ανθρώπους. Πώς επιλέγεις τους φίλους σου; Γιατί δεν μπορείς να τους πεις όχι; Σε διαβεβαιώνω πως κανένας σωστός φίλος δεν θα σε αγαπήσει περισσότερο αν λες συνέχεια ναι, ούτε θα σε απορρίψει αν λες και κάποια όχι. Αντίθετα, αν βάζεις τα όριά σου θα σε σέβονται περισσότερο.

2.     Ναι, η υπερβολική δοτικότητα είναι θέμα χαμηλής αυτοεκτίμησης. Για να νιώσεις τη χαρά της προσφοράς μπορείς να κάνεις κάπου εθελοντισμό, αλλά όχι να γίνεσαι θύμα των φίλων. Η φιλία είναι εξ ορισμού μια ισότιμη κατάσταση.

3.     Η λύση είναι να προστατεύεσαι έτσι ώστε να μην υφίστασαι τέτοιες καταστάσεις. Αν όμως τις υποστείς, δηλώνεις ευθέως στο άτομο πώς νιώθεις και αν δεν αποδεχτεί τη συμεριφορά του και υποστεχθεί ότι θα αλλάξει, απλώς φευγεις από τη σχέση. Μπορείς να το κάνεις αυτό; Μήπως δεν αντέχεις να «χάνεις» ανθρώπους;

 

Καλό είναι να αναζητήσεις τα αίτια της υπερβολικής δοτικότητας-θυματοποίησής σου στην ανατροφή σου και στις εμεπιρίες σου και να φροντίσεις να βελτιώσεις την αυτοπεποίθησή σου.