Η κόρη μου έχει νευρική ανορεξία;

Η κόρη μου πηγαίνει στην πρώτη λυκείου. Ήταν παχουλή και το περασμένο καλοκαίρι πρόσεξε τη διατροφή της και έχασε τα περιττά κιλά. Από τότε όμως τρώει ελάχιστα και όλο αδυνατίζει. Ανησυχούμε πολύ και παρακολουθώ πολύ προσεκτικά τι τρώει. Φοβάμαι μήπως έχει πάθει νευρική ανορεξία.
Χ.

Πόσο παχουλή ήταν η κόρη σου και πόσο βάρος έχασε; Ποιό είναι το σημερινό της βάρος; Βρίσκεται μέσα σε αποδεκτά όρια σε σχέση με το ύψος της; Όταν λες ότι τρώει ελάχιστα τι εννοείς; Έχεις διαπιστώσει να πετά, να κρύβει ή να κάνει εμετό το φαγητό της; Παρουσιάζει υπεραπασχόληση με το φαγητό, το βάρος, το σχήμα του σώματός της  ή το ντύσιμό της; Μήπως προσπαθεί να κρύβει το σώμα της κάτω από φαρδιά ρούχα; Τι πιστεύει η ίδια για το σώμα της; Μήπως ασχολείται εντατικά με τη γυμναστική ή το χορά; Πώς είναι η συμπεριφορά της, η διάθεσή της, η επίδοσή της στο σχολείο; Πώς είναι η προσωπικότητά της; Είναι ευαίσθητη, τελειομανής και αγχώδης; Μήπως τον τελευταίο καιρό έχει υποστεί κάποιου είδους απώλεια; Μήπως υπάρχουν κάποια θέματα στην οικογένεια ή στο σχολείο; Έχουν γίνει κάποιες σημαντικές αλλαγές στη ζωή της τελευταία; Πώς είναι η υγεία της γενικότερα; Υπάρχει κάτι άλλο που σε ανησυχεί εκτός του φαγητού;

Οι διαταραχές διατροφής είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο, τόσο στην αιτιολογία όσο και στην εκδήλωσή τους. Χρειάζεται αξιολόγηση απο ειδικό για να διαπιστωθεί αν πραγματικά υπάρχει πρόβλημα.

Επισυνάπτω ένα απόσπασμα από το βιβλίο μου"Εφηβοι και γονείς" (ΣΑΒΒΑΛΑΣ 2009):

"Οι διαταραχές διατροφής στα κορίτσια έχουν συνήθως μεγάλη σχέση με τις μητρικές εντολές, με το γυναικείο πρότυπο και με τη σύγκριση με τη μητέρα.  Επιπλέον, μια διατροφική διαταραχή είναι πολύ πιθανό να εκφράζει την απροθυμία του κοριτσιού να μεγαλώσει και να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του νέου της έμφυλου ρόλου. Σημαντικό ρόλο παίζουν, επίσης, η σχέση της οικογένειας με το θέμα της διατροφής και τα πρότυπα για το γυναικείο σώμα που επικρατούν τόσο στο μικρο-περιβάλλον του κοριτσιού όσο και στην ευρύτερη κοινωνία.

Τα άτομα στην εφηβεία δεν έχουν ακόμη διαμορφώσει την ισχύ της προσωπικότητας που χρειάζεται για να αντισταθούν σε όλους τους παραπάνω παράγοντες. Η εμμονή για τον  πλήρη έλεγχο του σώματος έρχεται ως μια προσπάθεια αντιστάθμισης του ελέγχου άλλων τομέων της ζωής, οι οποίοι φαίνονται ανεξέλεγκτοι, και άλλων ιδιοτήτων του ατόμου που δεν είναι «τέλειες». Πολλές φορές, εξάλλου, μια έφηβη θέλει με την ιδιαιτερότητα στη διατροφή να προσελκύσει την προσοχή της οικογένειας στο άτομό της και να εκφράσει μια έκκληση για αποδοχή και αγάπη. Επιπλέον, το άγχος αποτελεί πάντα κακό σύμβουλο σε τέτοιες περιπτώσεις".

Καταλαβαίνω πως ανησυχείς, αλλά το να παρακολουθείς λεπτομερώς τι τρώει είναι ενοχλητικό για όλους και είναι πολύ πιθανό να της προκαλεί άγχος και πείσμα. Προτείνω να συζητήσεις ήρεμα και ειλικρινά μαζί της και να εκφράσεις τις ανησυχίες σου. Ρώτησέ την αν της αρέσει το σημερινό βάρος της και ποιος είναι ο στόχος της. Είναι πιθανό λόγω του ότι ήταν παχουλή να είχε υποστεί κάποια σχόλια μέσα στην οικογένεια, στο συγγενικό περιβάλλον ή στις ομάδες συνομηλίκων (τα παιδιά είναι πολύ σκληρά στις ηλικίες αυτές) και να φοβάται μήπως ξαναπαχύνει και τα υποστεί ξανά. Στην περίπτωση αυτή μπορείς να της προτείνεις να επισκεφτείτε διαιτολόγο που θα καθορίσει ένα υγιές διαιτολόγιο για την ηλικία της, έτσι ώστε να διατηρηθεί σε ένα επιθυμητό  γι' αυτήν και λογικό βάρος-στόχο.

Σε κάθε περίπτωση καλή θα ήταν η συνεργασία της με ψυχολόγο, αν και η ίδια συμφωνεί. Αν όχι, μπορείς να επισκεφτείς εσύ κάποιον ειδικό και να του δώσεις στοιχεία να κάνει κάποια μακρόθεν αξιολόγηση, όσο αυτό είναι δυνατο.  Αν θέλεις μπορείς να μου ξαναγράψεις απαντώντας στις ερωτήσεις της πρώτης παραγράφου. Μια πιθανότητα είναι να ανησυχείς άδικα. Αν όντως πρόκειται για διαταραχή διατροφής, υπάρχουν στάδια εξέλιξης που μόνο κάποιος ειδικός μπορεί να εξακριβώσει και η θεραπεία είναι πολύ πιο εύκολη στα αρχικά στάδια.

Κατερίνα